احوال ھیروف | برزکوہی – گواڑخ

احوال ھیروف

نوشت: برزکوہی

دی بلوچستان پوسٹ

زمین نا سربلندی و آجوئی کوْن آ بے نہاد و گچین آ دوئی کننگ کن تینے ندر کننگ نا عمل انفرادیت نا بے زیم آ ٹِک نا دامون ایمون پیری خلنگ آن دو خلاس مریسہ و اشتماعی فلسفہ نا بنماسی حس ءِ تینا کریسہ ساندہی رکھ ئنا مارشت نا رنگ آتیٹ اویڑدہ مریک۔ دا اسہ اندنو عمل ئسے ہرا وجودیت و بندغی زیست و زند، رکھ و چاہنداری نا برخلاف کُلف خلوک زنگی آ دَرغ ءِ پرغیسہ گواچنی زند ئنا تاج ءِ تینا پِن آ کیک۔ غلامی نا ذلالت آن رسینگوک بدحالیت و متکن ڈسکورس ءِ لتاڑنگ کن ندر مننگ نا سوگوْ و بِسون نمونہ ءِ مونا ہتیسہ زمین نا کُٹ آن پیشن مروک مڷ مرگ و زند ئنا تیوہ غا تخیلانہ و ربیدئی ڈوگماز آتے تینا عمل آن نیست و نابود کیک، و اسہ پوسکنو تصور و فلسفہ نا دیہاڑ نا ٹِک نگار اس جوڑ کیک۔ یخیناً اینو اگہ سارتر زندہ مسکہ گڑا تینا مونا ہتوک وجودی فلسفہ نا عملی نمائش آن گوڑینگوک و خوشی نا اوار احساس آتا پلویڑ ئٹ بسکہ انتیکہ چاہنداری نسیتی و وجود و رکھ نا بنماسی فکر و فلسفہ غان پُر و اجتماعیت نا سربلندی و سرسہبی نا مونا سلوک بے جاراتی و سرگڑدانی آن ہورک وطن نا جندندر شہزادہ و شہزادیک دیہاڑ نا پنہ غاتیٹ گچین آ لوز آتیتون ساندہی کن زندہ مننگ ءُ۔ آپریشن ھیروف نا جندندر آتا کسہ اندا ٹِک آتا داپار ایپار پیری کریسہ راجی و اشتماعی فکر و دانش ءِ اسہ بے نہاد ٹیکی اسیتون شرف ایتک، یعنی اشتماعی چاہنداری و رکھ اکن فناء مننگ و فناء مننگ آن گڈ رکھ ئنا ایسری روح تون اویڑدہ مننگ گواچنی زیست و زند ءِ۔

ہراتم دیگر نا سیخاک خیسن و گلابی رنگ آتا اواری تون گوادر ئٹ سمندر نا کرک تینا پرہ غاتے تالان کیک گڑا ہچو زی روح اس دا زیبدار ندارہ نا روحانی و جادوئی دوستی آن تینے مُر تخنگ کپک۔ کرک نا زی آ آجو چُک آک اندن خننگرہ دنکہ اسہ فنکار اس تینا شاہکار ءِ زیبدار کننگ کن آسمان نا کینوس آ رنگ آتا تِرمپ آتے تالان کرینے۔ چُلک آتا روانی چُپی نا سلوک روح ءِ سرگم و سُر ٹیکی کریسہ اسٹ ایلو تون ہیت کیرہ۔ خلکن و نمب آ مِش تیا تینا خلکن و نازرک آ نت تے تخوک ماہل، تینا خزمُلی آ خن تیٹ ہزار آ طوفان و تغ تے ارفیسہ وطن نا سیم آ مابت تون کرک آ تولوک ءِ۔ میکسم گورکی نا کتاب ”لمہ“ ءِ دوٹی ہلوک او کتاب نا بنجائی کڑدار پاول ولاسوف نا لمہ نا بے نہاد و گچین جدوجہد ءِ سرپد و چاہسہ تینا خزمُلی خن تے سمندر نا پارہ غا ہڑسک۔ مُر سمندر ئٹ اسہ کشتی اس پاش کیک، ہرا کرک آن خڑک مریسہ مریک۔ کشتی ئٹ سوار بلوچ مَچی ہلوک نا خن تیٹ مونجھائی و زبان آ امباء (مَچی ہلوک آتا باگل) و اُست ئنا درپہ ءِ سرپد مریسہ حوصلہ غاتا پیکر، شعور نا روح تون لگیسہ ماہل دیہاڑ نا روانی و چُلک آتیٹ بدلی ہتنگ نا سوچ خلیسہ بش مریک و زیست ئنا رکھ نا پٹ و پول ئٹ سر ہلیک۔ سرزمین نا مابت نا تخیلانہ و ربیدئی روح ءِ عمل نا لِواس بینفسہ ماہل ندر مننگ نا مارشت ءِ اُست ئٹ ارفوک چھپی تون سفر ئٹ مریک۔ دا سفر نا ایسری کرک اسکان ماہل نا فکر و فلسفہ ءِ دتر تیان آبات کروک مڷ آک بروک زنک آتیکن گل و بالی و وطن نا سربلندی کن پند خلوک مرور۔

حوصلہ غاتا پیکر، خن تیٹ طوفان ارفوک ماہل اِرا سال مالو بی ایل اے ئٹ اوار مریک۔ اشتماعی رکھ و چاہنداری ءِ زندہ تخنگ کن اسہ سال ئسے آن گڈ تینا خذمت آتے مجید برگیڈ نا مونا تخک۔ رازداری و چھپی تون تینا شعور ءِ خنجر نا ڈول تیز کریسہ تینا مشن نا ودار ءِ کیک۔ ایسر ہراتم مشن ءِ پوروی کننگ کن اودے ھوال کننگک گڑا او بلوچ مزاحمتی دیہاڑ ئٹ پوسکنو ودشت اس کننگ کن آپریشنل کمانڈ ءِ پائک: ”کنا اُست خواہی ءِ کہ ای تینا مشن ءِ ایسری تننگ کن تنیا ہنپر، بلکن ای خواوہ کہ ای سنگت آتیتون ہمکوپہ مریسہ تینا ایسری مشن نا پوروی ءِ کیو انتیکہ ای سرپد مریوہ کہ ننے ٹی دا لائخی ارے کہ سنگت آتیتون اوار ہمکوپہ مریسہ دشمن نا گِمر، وقار، حوصلہ و طاقت ءِ مِش تیٹ کین۔“ لغویات آتیان پاک و شعور آن پُر دا لوز آتے سرپد مننگ کن تھیوریٹیکل فریم ورک ئٹ کُوکڑو کننگ نا جاگہ غا اگہ بلوچ راج نا نفسیات و اشتماعی فکر ءِ دیہاڑی رِدئٹ اُرین گڑا گواچن آک پاش مرور۔ بانڑی، گُل بی بی و ماہی بیبو نا فکر بلوچ سرزمین نا مسن تا مِلی تیٹ خوندی ءِ، ہرادے ہچو طاقت اس توننگ کپک۔ حمل جیئند نا مِش تا وارث آک نوآبادکار طاقت آتا برخلاف مون تریسہ تینے وطن نا آجوئی و سرخروئی کن ندر کیرہ۔ ماہل نا دا لوز آک مزاحمتی تحریک ءِ اسہ پوسکنو امیت، اسہ پوسکنو ٹہیفنگ و اسہ پوسکنو کسر اسیتون وَلد کیرہ۔ ولے لوز آتے عملی وڑئٹ ہتنگ کن شعور نا بھلا ہند اسکان سر مروئی تمک و مسخت تون ہر وڑئٹ واخف مروئی تمک۔ ربیدئی ہیت آتے بدل کننگ، جنگی محاذ ئٹ زنگ لگوک دَرغ ءِ ملنگ، تحریک نا تنبہ غاتا ٹہیفنگ ءِ ممکن کننگ و پوسکنی نا شابیت آ گچینی تے مونا تخیسہ ماہل آپریشن ھیروف ئٹ تینا ایلو سنگت آتیتون اوار مشن ءِ ایسری تننگ نا اُست خواہی تخوک مریک و سرسہبی تون تینا فرض ءِ پورہ کیک۔

دیہاڑ و تحریک تون دوستی، راجی تحریک ئٹ بدلی نا خواست و دیہاڑ ئٹ چاہنداری نا نیستی آن رکھنگ اونا خیال آتیٹ پاش مریک، یعنی ہراتم تنظیمی کوڈ پِن ئنا گچین کننگ نا ہیت بریک، گڑا او کردستان نا آجوئی کن سلہہ بند جہد کروک تنظیم کردستان ورکرز پارٹی (PKK) نا جندندر Zeynep Kinaci عرف زیلان کرد نا کوڈ پِن زیلان ءِ گچین کیک۔ کردستان نا آجوئی نا تحریک تون اوار ایلو مظلوم و محکوم راج آتیٹ Zeynep Kinaci مزاحمت نا چیدہ نا ڈول ئٹ چاہنگک۔ زیلان کُرد، کرد راج ئنا آزاتی کن ترکش لشکر نا سپاہی تا برخلاف 30 جون 1996 ئٹ جندندر جلہو کریسہ ساندہی کن زندہ مریک۔

کردستان نا مزاحمتی علامت تون چاہنداری، بلوچ راجی تحریک ءِ جہانی پِڑ آ ساڑی ایلو آزاتی دوست راج خاص وڑئٹ کرد راج ئتون چاہندار کننگ کن ماہل بلوچ زیلان کرد نا پِن ءِ گچین کیک۔ ہراتم اوڑان سوج کننگک کہ نی دا عرفیت ءِ انتکن گچین کرینس گڑا او پائک: ”ای کردستان نا آجوئی نا جدوجہد تون تفوک جہدکار آتے دا کلہو تننگ خواوہ کہ نن ہم اوفتیان بار دلیر راج ئسے اُن و آزاتی کن دشمن تون مون تننگن۔ ای اوفتے تینا عمل آن بلوچ راجی تحریک نا بابت چاہنداری تننگ خواوہ۔“ دا لوز آک اونا دانائی، علم و دانش، شعور و چاہنداری ءِ پاش کیرہ۔ ولے ہراتم لوز آک عمل تون گوفنگپسہ گڑا تینے اُست جم کننگ آن بیدس اشتماعی فکر و میدانِ جنگ ءِ رژنائی بشخپسہ۔ پنی آ برازیلیئن تعلیم چاہندار پاؤلو فریرے تینا کتاب Pedagogy of the Oppressed ئٹ ہم لوز و ڈائیلاگ ءِ Praxis (عمل) تون ہمگرنچ کننگ نا پائک۔ اونا بقول، ہراتم اسکان پاننگوک لوز آک سرسوج و عمل تون گنڈنگ مفسہ، گڑا انقلاب نا دوئی کننگ ممکن مفک۔ ماہل دا گواچن ءِ سرپد مریسہ ندر مننگ نا عمل نا رنگ ءِ ہلیک و ساندہی کن زندہ مریک۔

بلوچ راج ئنا نفسیات جنگ ئنا بنجاء نا دامون ایمون پیری کیک۔ دانا بنماسی سوب بلوچ راجی دیہاڑ ئٹ مروک تدینیک ءُ، ہراڑے نوآبادکار نا برخلاف جنگ ئٹ اوار مننگ کن وطن نا مڷ آک ساندہ مُخ تفوک مریرہ۔ اسہ پین سوب اس جنسی تفریق آن خلاسی مننگ ءِ۔ پانزدہمیکو صدی عیسوی ئٹ دہلی آ لشکر کشی نا وخت آ چاکر خان رند نا ہیڑ بانڑی ہم لشکر تون اوار سر ہلیک و دلیری تون دشمن تون مون ایتک ولے دوارہ انگریز آتا افسر سنڈیمن آن ہلیس پنجابی نوآبادکار آتے اسکان Colonial discourse مذہبی اسکولنگ و بینکنگ نظامِ تعلیم نا ذریعت ئٹ بلوچ راجی پجار، اشتماعی نفسیات، ربیدگ، آداب و دود آتے زیمی کیرہ۔ فرانز فینن نا بقول نوآبادکار تعلیمی بست و بند ءِ ٹریپ ہاؤس نا ڈول کاریم ئٹ ہتیک کہ محکوم راج نا فرزند آک تینا گواچنی پجار و نفسیات آن مُر مننگ کیر۔ مذہب نا رِدئٹ کینیا نا پنی آ مصنف و ناول نگار گوگی وَ تیانگو پائک کہ نوآبادیاتی بست و بند ءِ سوگو تخنگ و تینا لٹ و پُل ئٹ سرسہبی دوئی کننگ کن نوآبادکار دین ءِ سلہہ جوڑ کریسہ محکوم راج نا بنماسی فکر و فلسفہ ءِ مسخ کیرہ۔ ولے بلوچ مزاحمتی تحریک تون تفوک ورنا شعور تون سلہہ بند مریسہ دشمن نا تیوہ غا چم آتے مِش تا گواچی کریسہ ءُ۔ اندا درس گاہ تیان پیشن مریسہ دلیر آ بلوچ مسڑ ماہل کالونیل ڈسکورس نا تروک ٹیکی ءِ چغل ایتک و بانڑی، گل بی بی، سمو و شاری نا رند آتے ارفیسہ رادہ مریک۔ او دا ثابت کیک کہ مزاحمت ئٹ پوسکنو ٹہیفنگ و تُڑفنگ و بلوچ راج ءِ Decolonized کننگ کن ندر مننگ راجی وام و فرض ءِ۔

25 اگست نا بیگہ غا ایس ٹی او ایس و فتح اسکواڈ نا ہشت سد دلیر فرزند پوسکنا جنگی لائخی و اٹکل آتیتون بلوچستان نا سینزدہ ضلع آتیٹ 44 ہند آتیا ساڑی جتا ٹارگٹ آتا پارہ غا سر ہلیرہ۔ پوسکنا سلہہ تیتون وطن نا دلیر و حوصلہ مند آ شہزادہ غاک Coordinative جلہو تیتون دشمن نا شابیتی ڈٹ بندی، ہیڈکوارٹرز، چوکی، مڈی دروک گاڑی، دشمن لشکر نا کارندہ اونا پیرا ملٹری نا اسٹیشن و چوکی تیا پد مہ پد جلہو کیرہ۔ بھلا کسر تے تفیسہ دشمن نا ڈھکوک کارندہ آتے مرگ ئنا گواچی کیرہ۔ اسہ وخت آ دا جلہو، کسر تفنگ و شابیت کاروائی تیان چَپ بیلہ نا مُد چھپی تون کڑمب ہورکی نا خمب ئٹ مریک۔ بند، چُک و ایلو ساہدارک تینا اُرا و کدام تیٹ ہندی اسہ پوسکنو لنگڑی، تدینی، بے شرفی و غلامی آ زلالت آن پُر دے اکن جارات نا پٹ و پول ئٹ سرگڑدان مریرہ۔ اسہ دم تون مُد ئنا چُھپی ترند ءُ تراک ئسے آن پنک۔ تراک و فائرنگ نا ٹکا تیان دشمن لشکر نا کارندہ غاک سورکو مریسہ زمین آ لَوڑی کنیرہ۔ جند ندر ماہل شش سد کلو بارود آن پُر گاڑی ءِ دشمن لشکر نا کیمپ ئٹ خلیک و ساندہی کن ڈغار مِش و تہو ئٹ اسہ ساندہی زباد ئسے نا ڈول ہمگرنچ مریسہ ساندہی کن زندہ مریک۔ منہ منٹ آن گڈ جند ندر رضوان ایلو پارہ غا چار سد کلو بارود آن پُر گاڑی ءِ دشمن لشکر نا کیمپ تون خلیک و دیہاڑ نا پنہ غاتیٹ گچین آ لوز آتیتون ساندہی چاہنداری ءِ پَک کریسہ ساندہی کن زندہ سلیک۔ ہبکہ غا دشمن رکھوک پوزیشن ہلنگ نا لائخ مفک کہ پنچ جندندر ایلو کسر آن کیمپ نا تہٹی پیہسہ ترند آ جلہو نا بناء ءِ کیرہ و کیمپ نا اسہ بشخ آ کوزہ کیرہ۔

بیلہ کیمپ آ جلہو آن مُست زند و مرگ ئنا گواچنی معنی ءِ پٹوک مڷ آک اسٹ ایلو تون مجلس کیرہ۔ پنجگور نا زیبا غا ندارہ، وشکوش پروم نا اُست ءِ دروک و زباد آن پُر تہو، چتکان نا آبات آ مِش نا ندارہ و بے نہاد و گچین آ مَش تا خمب آن پیشن مروک جندندر موند بلوچ عرف میرک ماہل تون پائک کہ: ”گودی، نم ننے آن مُست ساندہی کن زندہ مرورے، شہید سنگت آتا رہی آ سر مننگ تون اوفتے پارے کہ نن نما رند آتے ہلیسہ دشمن ءِ ترند ءُ دکّ خلیسہ زوت نمتون خمب ہلنگ کن سر مرون۔ ننا بخیر و جشن ئنا تیاری تے بناء کبو۔“

آپریشن ھیروف نا تیاری تا وخت آ برجاء و مرغن سفر ئٹ پنچ گھنٹہ پند کننگ و اِرا دے اسکان بیرہ پنچ گھنٹہ جارات کننگ آن گڈ ہم سار ئنا کڑمبی تیتون خزمُلی خن تیٹ طوفانی تہو و سرزمین و راج تون مابت نا یخ و اُست ءِ دروک چُلک آتے ارفوک جندندر ماہل جوڑ تیا بشخندہ و دروشم آ خوشی نا نور تون جندندر میرک تون پائک ”بس دعا کیس سنگت، کنا عمل آن بے گناہ اس شہید مف۔“ شعور نا ترازو ئٹ تول کروک لوز آک جندندر ماہل نا علم و دانش، فکر و سوچ نا دروشم ءِ پاش کیرہ۔ دا لوز آتیان روخ الدین بیبرز نا قول یات بریک کہ ”اسہ گواچنی جنجگو اس دا خاطر جنگ کپک کہ او تینا مونا سلوک مخلوق آن بد دیک، بلکن دا خاطر جنگ کیک کہ او تینا رند ئٹ سلوک مخلوق تون مابت کیک۔“ کوزہ گیر نا بیانیہ، شعور آن ہورک بیرہ پن ئنا تجزیہ نگار و دانشور آتیکن ماہل نا دا لوز آک چُھپی نا پوشاک ئٹ اسہ طوفانی کلہو ئسے، کلہو مابت نا، امن ئنا، آزاتی نا و بلوچ راج نا شناخت و تشخص نا۔

راجی آزاتی نا مسخت نا وخت آ بروک تیوہ غا دڑد، تکلیف، سختی تا مونا سوگوی تون مَش تا وڑ جِک سلوک جند ندر آک تینا خن تیٹ غلامی نا ہشنگ و سینہ غاتیٹ قابضین تیا بددننگ ارفوک سگ ئنا ایسری ہد اسکان سرمریسہ سر ہلیرہ و اسہ مرغن و سختی تیان پُر مشن ئسے نا تیاری تیٹ لگیرہ۔

تیاری تا وخت آ مستونگ ئٹ ٹارگٹ نا پارہ غا روان جند ندر آصف نیچاری عرف نوید و جند ندر محمد بخش سمالانی عرف خالد دژمن لشکر نا پلویڑ ئٹ گٹ مریسہ دلیری تون جنگ کیرہ و شہید مریرہ۔ مشن نا ایسری آن مالو جنگی لائخی، حوصلہ، و قربانی نا فلسفہ تون تفوک سنگت آتا مُر مننگ بھاز تکلیف تروکو ہیت ئسے۔ ہمو سنگت آک ہرا اوار آپریشن نا تیاری تا وخت آ دژمن تون جنگ کننگ کن پوسکنا منصوبہ تا جوڑ کننگ ئٹ اختہ مریرہ، اوفتیکن ناگمان آن اِرا اہم سنگت نا مُر مننگ سینہ تیٹ غم ئنا خاخر اس لگفک، ولے ہراتم شعور نا زراب اُست نا کڑمب سمندر ئٹ چُلک آک بش مریرہ، گڑا عمل نا در ملنگک۔ عمل غٹ تکلیف و سختی تے ایسر کننگ نا ابدی ذریعت اس جوڑ مریسہ وطن نا شہزادہ و شہزادی تے تیار کیک۔ اندا فکر نا سوب مسخت نا اہمیت و افادیت و جنگی حالیت آتیٹ مونا بروک تکلیف تروک تدینی تا علم آن واخب جند ندر ماہل زیبائی و حوصلہ تون جند ندر محمد بخش سمالانی عرف خالد نا بھلا ایلم، جند ندر غوث بخش سمالانی عرف طالب ءِ پائک: ”نن جنگ ئنا حالیت ئٹی اُن و جنگ آتیٹ دن انگا تدینیک مریسہ کیرہ۔ ننے ہمت ءِ پرغوئی اف بلکن تینا مسخت تون گنڈوک مشن نا پارہ غان پام ایتوئی ءِ۔“ جند ندر غوث بخش سمالانی دا لوز آتے بنسہ شہید مروک سنگت جند ندر آصف و تینا ایلم جند ندر محمد بخش سمالانی نا قربانی ءِ اُست ئٹ ہند کریسہ پائک: ”گودی، نم کون آ حوصلئی آ بندغ آک ننتون ہم کوپہ سلوک ءُ گڑا ہمت و حوصلہ نا پِننگ نا سوج ہی ودی مفک۔“ دا لوز آک اسہ روشن ءُ آخبت ئسے نا مستائی ءُ؛ دا لوز آک ہمت، حوصلہ، دلیری، خواری، قربانی و تنظیمی و راجی مسخت نا یکہ غا رنگ آتا شاہدیک ءُ؛ دا لوز آک عمل نا کینوس آ کشوکا نخشہ غاک ءُ، ہرافتے جہان نا ہچو طاغت اس ایسر کننگ کپک۔

آپریشن ھیروف ئٹ اوار دلیر آ جند ندر آتا کسہ زیبا و جتا غا قربانی نا شاہدی ایتک۔ وطن نا رکھ ئٹ تنظیم تون اوار مریسہ میشدار سمالانی اسہ جھڑپ اسیٹی شہید مریک۔ ولے ڈغار نا آجوئی نا مسخت نا باب انداکان ایسر مفک بلکن شہید میشدار سمالانی نا قربانی المی فکر ئسے نا وڑ اونا ہڑتوم آ مڷ جند ندر غوث بخش سمالانی عرف طالب و جند ندر محمد بخش سمالانی عرف خالد ءِ تینا باوہ نا گام تیا ہِننگ و بلوچ راج نا سربلندی کن ندر مننگ آ تیار کیک۔ راجی شعور و سوچ نا دا روانئی ہڑتوم آ ایلم تے تینا پلویڑ ئٹ ہلیسہ مسخت کن انتہا غا سر کیک۔

مجید بریگیڈ ءِ تینا خذمت آتے تننگ آن پد آپریشن ھیروف نا تیاری تا وخت آ ہڑتوم آ ایلم تا اُست خواہی مریک کہ اوفک اوار تینا گڈیکو مشن ءِ سر ایتر و ہڑتوم آ ایلمک دو پہ دو مریسہ وطن آ اوار ندر مریسہ دیہاڑ نا پنہ تیٹ قربانی نا اسہ ایسر مفروک باب ئسے نا ودکی کیر۔ اوفک مجید بریگیڈ نا آپریشنل کمانڈ نا مونا تینا دا اُست خواہی نا مسخت ءِ بیان کریسہ پارہ کہ ”نن ڈغار نا غٹ مڷ آتے باور کرفنگ خوائنہ کہ آجوئی نا خاطر ندر مننگ نا عمل بے کچ مریک۔ دا مسخت ءِ دوئی کننگ کن باوہ، مار، ایلم، ہیڑ غٹ ءِ تینا بشخ ءِ شاغوئی تمک۔ انتیکہ دا بھلا مسخت ہر اسٹ آن اسہ رنگ قربانی نا خواست کیک۔ جند ندر خالد سمالانی مشن نا ایسری آن مالو سنگت آتیان جسمانی وڑئٹ جتا مریک۔ ولے دا تدینی آن آپریشن ھیروف نا آپریشنل کمانڈ جند ندر طالب سمالانی نا حوصلہ غاک پننگ نا جاگہ غا گیشتر سوگوْ مریرہ۔ او تینا باوہ شہید میشدار سمالانی و ایلم شہید جند ندر محمد بخش سمالانی عرف خالد نا گام تیٹ ہنیسہ ساندہی کن زندہ مریک و دیہاڑ نا پنہ تیٹ قربانی نا کسہ نا اسہ پوسکنو باب اس نشخ کیک۔

جان فوسٹر ڈیلس پائک کہ جہان ئٹ ہر وخت ایمنی ہموتم اسکان مفک ہراتم اسکان بندغ آک گچین آ لائخی تے عملی پوشاک بیرفپس۔ ایمنی جنگ نا وڑ نظریہ، قربانی و اسہ گواچن و متحرک ایمان ئسے نا خواست کیک۔ دا لوز آتا عملی تشریح ننے مزاحمت نا ڈغار نوشکے آن تعلق تخوک جند ندر سنگت طیب عرف لالا نا قربانی نا لازوال کسہ ئٹ رسینگک۔ او غلامی نا ذلالت، دژمن لشکر نا بے شرفی، چھاپہ، دزگیری، جشوک جون، ظالم آ ادارہ تے خنسہ ایف سی نا نوکری ءِ ہلیسہ پیشن ڈیہہ آ کائک۔ ولے مقبوضہ بلوچستان ئٹ دژمن لشکر نا پارہ غان کننگوک بے دادی تا یات آک، و ڈغار تون مابت نا اُست خواہی اونا ذہن آ کڑمب ءُ نشخ ہلیک۔ اینش و جارات نا زند ءِ ہلیسہ جند ندر طیب 2022 ئٹ بی ایل اے نا بشخ جوڑ مریسہ مَش تیکن مون کیک۔ اسہ سال ئسے آن پد مجید بریگیڈ ئٹ اوار مریسہ سگ ئٹ تینا گڈیکو مشن کن ذہنی وڑئٹ سوگوی دوئی کیک۔ آپریشن ھیروف نا تیاری تا وخت آ او متکنا تدینی تا یات آتے چنڈیسہ پائک کہ ”کنکہ اشتماعی بے شرفی، جشوک جون تا کوڑ، برمتہ کننگ، آپریشنز و غلامانہ عمل تا ڈول سگنگ نا لائخ الور۔ پاکستانی لشکر ءِ ہلینگ آن پد ہم دا تدینیک کنے پیشن ملک ئٹ جارات و آسراتی ئٹ رہینگنگ کن ہلیتورہ۔ اندا خاطر ای فیصلہ کریٹ کہ ای جنگ نا بشخ جوڑ مریسہ تینا عمل ئٹ دا تکلیف تروک یات آتے پرغوٹ تخوٹ و لمہ ڈغار نا کاریم ئٹ بروٹ۔“ اشتماعی پجار نا ویل ءِ رکھنگ، راجی بیرک ءِ آسمان ئٹ پیری تننگ و فتح ءِ یقینی جوڑ کننگ نا عمل ئٹ تینا بے مٹ آ بشخ ءِ شاغیسہ طیب ساندہی اکن اسہ اندنو کسہ اس نشخ کریسہ جسمانی وڑئٹ جتا مسنے ہراڑان بروکا زنک آک سواد ارفور۔

اسہ پارہ غان ماہل دژمن نا اُست آ ضرب کاری کریسہ جنگ نا بناء ءِ کیک، ہموڑے مسخت تون ویڑوک جند ندر رضوان عرف حمل حرکت ئٹ بریک۔ اونا ہر گام اسہ چپ ءُ عہد اس مریک، اونا ہر دم ڈغار تون اسہ سوگوْ سوغند اس مریک۔ او چائک کہ دژمن نا نظر تیز ءِ، مُستی نا کسر بھیم آن پُر ءِ، پدا ہم او بے صبری ئٹ مونی کائک۔ اونا بدن پین اونا مفک، بلکن اونا بدن داسہ ارادہ نا مصلوب ئٹ اسہ سلہہ اس جوڑ مریک۔ تینا اُست ئنا ہر درپہ تون، او تینا جند ءِ دا مسخت کن مونا ہتیک، و دژمن نا کیمپ نا ایلو پارہ غا اسہ تراک اس مریک و رضوان، دا غلامی نا طوفان ئٹ اسہ چنکو زراب اس جوڑ مریک، ہرا اوڑان پد رہینگوک آتیکہ کسر روشن کننگ کن چراغ اس جوڑ مریک۔

دیارِ شہید سفرخان زہری و ننا ٹِک تیر ضیاء عرف دلجان نا ڈغار زہری نا اِرا بے مٹ نگینہ، و شہید جند ندر حافظ زیشان نا تاتہ مار جند ندر جنید زہری عرف کامی و جند ندر فضل گل زہری عرف شاہویز ہم ھیروف نا جند ندر آتا کاروان نا بشخ مریرہ۔

تینا اوار آ ودشت جاہ زہری نا چُپ انگا خمب ئٹ اسہ مِش ئنا اِرا مار کامی و شاہویز اسہ اندنو سفر ئسے آ رادہ مریرہ، ہراکان او چائسرہ کہ او پدا اسُل بروفس۔ دتر نا سیالی ٹی تفوک، تہو تیان ہرا اوفتا خلق ئٹ گوئی کنگکہ، و اسہ اندنو ڈغار اسیتون مابت ہرانا اُست ئنا درپہ اوفتا جند ئنا تہہ ئٹ توار کریکہ، او سیال آک اسہ گڈیکو مشن اسیٹ روح جوڑ مریرہ۔ اندن کہ جنگ ئنا مون انگا جھمر آک مُچ مریرہ، اوفتا ہمت جاڑی آ استار آتا وڑ گروشک تریسہ، گگ تہاری تا برخلاف سلک۔ کوپہ تون ہمکوپہ مریسہ او ہڑتوم آک دژمن تون مون ایترہ، و تینا ساہ تے تینا پدئٹ رہینگوک آتیکن ایمنی و آجوئی نا سوگوْ سوغند ئٹ پیش کیرہ۔ اوفتا قربانی اسہ چیہانٹ اس الو بلکن اسہ مدان ءُ ہیت اس ئس، ہرا اوفتا باوہ پیرئی خلق زہری نا تہو تا گوئی ٹی ساندہ بِننگو۔

ناکہ بندی نا وخت آ مستونگ نا علاقہ کھڈکوچہ ٹی فتح اسکواڈ نا سرمچار سنگت شفقت وطن نا رکھ ئٹی شہیدی نا بڑزکو ہند ءِ دوئی ءِ۔ کیہی جنگی محاذ آتیٹ تینا خذمت آتے سر تروکا جنگجو شفقت وطن نا سُروکا فصل تا، اُست آتے وڑوکا مَش تا، خلق آتا، جنگل و گیاوان و کل آتیان زیات دا ڈغار آ رہینگوک راج ئنا خاطر غٹ خواہش آتے ہِلیسہ ساندہ زندہ سلنگ نا مثیل ءِ مونا ہتیک۔ اینو ناگ ئنا خاک ناز ئٹی ءِ و واشک نا تہو ٹی گِمر نا خوش گند مارِنگ مننگ کیک؛ ناگاہو نا سوگوْ مَشک تینا جنگجو نا یات ئٹ استار آتیتون دیوان کیرہ؛ جو و چشمہ غاک شہید شفقت نا بشخندہ تیان پُر کسہ تا شیرینی ءِ یات کریسہ کڑمب آ چُپی ءِ پرغسہ اسٹ ایلوڑتون ہم کلام مریرہ۔ درخت آک تینا سیخا ٹی خاچوکا وطن نا مار ئنا خوش گند ءِ ماریسہ تہو تون رقص کیرہ۔ یخین ئٹ دیہاڑ ئٹی بلوچ راج نا دلیری، خواری، قربانی و حوصلہ نا کسہ غاک جہان نا مظلوم و محکوم راج آتیکن کسر شان تروک مرور۔

اسہ رنگ 20 گھنٹہ اسکان بیلہ کیمپ آ کوزہ کریسہ دژمن لشکر نا 68 کارندہ مرگ ئنا گواچی کننگ آن پد سرمچار جند ندر آک ساندہی کن زندہ سلرہ۔ و دوانزدہ گھنٹہ اسکان بلوچستان نا جتا کسر تیا ناکہ بندی برجاء تخنگ آن پد ایلیٹ یونٹ فتح اسکواڈ و اسپیشل ٹیکٹیکل آپریشن اسکواڈ نا سپاہیک دژمن لشکر نا کارندہ، ڈھکوک کارندہ، تزویراتی تنصیبات، فوج ئنا ہمکار پولیس و لیویز اسٹیشن آتیا سرسہب جلہو آتیان پد رکھوک ہند آتا پارہ غا رادہ مریرہ۔ جمعی وڑئٹ دژمن نا 130 کارندہ مرگ ئنا گواچی کننگ آن پد آپریشن ھیروف تینا ایسری آ سر مریک۔ ولے دا آپریشن بلوچ راجی تحریک ئٹ اسہ گچین ءُ باب ئسے نا ودکی کریسہ امیت آن پُر اسہ پوسکنو بشخ ئسے نا مستائی ایتک۔ بلوچستان آ دوارہ کنٹرول دوئی کننگ نا دا بشخ بروکا بشخ آتا پوسکنی و ترندی نا اسہ مثیل ئسے۔

جنگ ئنا ترندی بلکن شہادت آتیٹ ودکی نا سوب جوڑ مرے، ولے آجوئی نا مزل نا پارہ غا خڑکی نا سوب جوڑ مریسہ بلوچ راج نا گل و بالی ءِ ممکن جوڑ کیک۔ مدانی ئٹ دژمن تون مون تننگ تو مننگ کیک ولے جنگ ئنا دا ڈول مرغنی نا گواچی مریسہ مزل ءِ مُر کیک۔ اندا ٹِک ءِ رابرٹ ٹیبر تینا کتاب War of the Flea ٹی بیان کریسہ پائک کہ جنگ ئنا ترندی کنوینشنل وارفیئر نا پارہ غا روان مننگ نا اولیکو مرحلہ مریک، ہراٹی مخالف فریق کن دفاعی ہند دوئی کننگ آن بیدس پین کسر سلپک۔ و ہراتم مخالف فریق دفاعی ہند دوئی کیک گڑا پوسکنا جنگی لائخی و حکمت عملی تیان تیار آ گوریلا جنگجوک تینا مزل نا خڑک آ سر مریرہ۔ او السی ہمکوپئی و کمک تون مخالف فریق نا نفسیات آ زور تمرہ۔ اندا وڑ گوریلا جنگجوک فتح نا برم تیان سواد ارفرہ: انتیکہ جنگ ئنا ایسری مرحلہ حوصلہ و نفسیات نا طاغت آ تالان جنگ اس مریک، اسہ فریق نا حوصلہ غاک نزور مریسہ ایلو نا سرسہبی ءِ یخینی جوڑ کیرہ۔

آپریشن ھیروف پوسکنا جنگی مہارت، حکمت عملی و offensive فوجی مہم نا اسہ اندنو نمونہ ئسے، ہرانا مثیل پوسکنا بلوچ مزاحمتی تحریک ئٹ رسینگپک۔ سخت ڈسپلن، coordination، تزویراتی ڈٹ بندی، و فیصلہ کن گامک تنظیم نا طاغت نا اسہ زیباؤ دروشم ئسے ءُ۔ بقول سن زو جنگ آک سلہہ تیٹ آخہ بلکن مؤثر حکمت عملی، ڈسپلنڈ کمانڈنگ، وخت آ فیصلہ، خوڑتی ئٹ اُننگ نا زی آ تالان جلہو و رازداری تون جنگ کریسہ کھٹنگرہ۔ ہراتم دژمن ءِ کاری ضرب نا گواچی کروئی مس گڑا ہموڑے جلہو کر، ہراڑے جلہو نا گمان ہم مف۔ اندا ٹِک ءِ گیشتر درشان کریسہ رابرٹ ٹیبر نوشتہ کیک کہ گوریلا جنگ آتیٹ ہراڑے مخالف فریق ءِ ہراتم طاغت نا معاملہ ئٹ بڑزی دوئی مس گڑا گوریلا جنگجو تیکن گچین بست و بند، شعور آن تیار انگا قیادت، لچکداری و ہنر ایسری سرسہبی نا ضمانت ایترہ۔ آپریشن ھیروف دا لوز آتا عملی تشریح نا اسہ دروشم ئسے، ہرا ساڑی آ آجوئی نا تحریک ئٹ اسہ پوسکنو مرحلہ ئسے نا ودکی کیک۔

آپریشن ھیروف ایسری آخہ بلکن بناء ءِ، اسہ ترند حالیت ئسے نا مرحلہ نا بناء کننگ نا اولیکو مثیل ءِ۔ دا آپریشن دژمن نا مونا مؤثر طاغت نا اسہ جھلکی ئسے؛ پوسکنی و ترندی نا اسہ اندنو درشانی اس ہرا چرجوئی نا چِٹ ءِ ہَلیسہ کوزہ گیر دژمن نا حوصلہ تے مِش تا کرو۔ دا طوفان نا پد ئٹ دژمن نا کوزہ و اونا ہمکار سامراجی ارادہ تا تخت و تاج ءِ دڑفنگ و راجی پجار و بقا نا سربلندی ءِ ممکن جوڑ کننگ کن اسہ ترند حالیت نا سیلاب اس، خاخر و زراب نا وڑ لمبہ کننگ کن تیار ءِ۔ کوزہ گیر و اوڑتون تُد لٹ و پل کروک طاغت آتیکن اینو ہم نرّنگ نا کسرک ملوک ءُ۔ اگہ او تینا ارادہ تیا سلرہ و بیدادی نا کاریم ءِ گیشتر ودفرہ گڑا وطن نا رکھ ئٹی اشتماعی فکر و فلسفہ نا سلہہ ئٹ تیار و پوسکنا جنگی مہارت آتیٹ تیار مروک وطن نا مڷ آک ہر وخت جلہو کننگ کن رسینگور۔ او اسہ پوسکنو سہب ئسے نا مستائی ہتیسہ دژمن نا کوزہ نا مون انگا نن ءِ متکن ءُ کسہ اس جوڑ کریسہ دیہاڑ نا پنہ تیٹ یکہ ءُ ہند اس دوئی کننگ کن گڈیکو وخت اسکان مون ایتور۔ یخین ئٹ ایسری سرسہبی ننا مرو۔

آپریشن ھیروف نا بناء مننگ آن منہ گھنٹہ مالو، غٹ جند ندر آک تولوک تین پہ تین ہیت و گپ کننگ مریرہ، و جند ندر جنید زہری نا دا سوج ئنا ورندی ءِ تینا وڑئٹ تننگ ئٹی مریرہ کہ ”نمکن زند انت ئسے؟“ ایسر ئٹ جند ندر گودی ماہل بلوچ پائک کہ ”داکان مالو نا زند، زند اس الو، کنا تو زند اینو بناء مننگ ءِ۔“ پدا دیخس چپ مننگ آن پد ماہل پائک ”ای خوائیوہ کہ کنا گڈیکو خوراک، کنا اُست پسند آ بریانی مرے، ہرادے ای تینا دو تیٹ کیو و تینا غٹ جند ندر سنگت آتے ہم کُنیفو۔“ اوکان پد ماہل بشخندہ کریسہ بش مریک و بریانی ءِ کننگ بناء کیک، و غٹ جند ندر آک بریانی کننگ ئٹ ماہل نا کمک ءِ کیرہ۔ پدا کل مخیسہ و ہیت کریسہ تینا زند ئنا گڈیکو اِرغ، ماہل نا بریانی ءِ کُنیسہ، مشن آ پیشتمنگ نا تیاری تیٹ لگرہ۔