شاری گوریلا
نوشتکار: الماس بلوچ
جاچ: حمّل بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
کارلوس مارگیلا نا دا کتاب جنگ انا اسہ راہبند ئسے ہرادے الماس بلوچ، بلوچ نودربر و جنگول تیکن مٹ کریسا ننا مون آ ایسونے۔ کارلوس مارگیلس تینٹ اسہ جنگول ءُ شاری گوریلا اس مسونے ہندا سوب آن او دا کتاب ءِ تینا شہیدی آن اسہ سال اس مالؤ 1969 ئٹی نوشت کریسا دا کلہو تس کہ دا ہمو جنگی آ چم آکو ہرافتے او تینٹ تینا زند اٹ برازیلی فوجی تا برخلاف بکار کرینے۔
دا کتاب ئٹی شاری گوریلا تا بابت نوشت کیک کہ او دیر ءُ و امر مریرہ۔ لکھک کہ شاری گوریلا ہمو ہمبل آکو ہرا تینا ڈیہہ، رسم و دود آتا رکھ اکن اسہ غیر روایتی چم اسیٹی دژمن فوج ئنا برخلاف سلہہ ہرفرہ۔ دا ہمبل آک تیوہ انقلابی و وتن تون مہر کروک مریرہ۔ ہندا رد اٹ مستی جہس لکھک کہ خیال کیرے کہ شاری گوریلا و اسہ دُز و ٹیک (جرائم پیشہ افراد) اسیٹی فرخ کپرورے۔ بلکن گواچن دادے کہ دز و لچ آک نیاڑی نرینہ، لس اولس دژمن ازگار نیزگار نا فرخ ءِ تپسا و تینا پراگندہ غا سوچ ئنا سوب آن ہرکس و ناکس ءِ نسخان ایترہ و شاری گوریلاک بیرہ غا اسہ سیاسی مسخت ئسے نا رند اٹ ہنیسہ سرکاری مڈی ماڑی و بندغ آتے نسخان ایترہ و تینا برخلاف انگا فوجی دژمن تے نزور کننگ نا کوشست اٹ لگوک مریرہ۔
نوشت کیک کہ اسہ شاری گوریلا ئسے نا تینا جوان انگا عادت آتیٹی گچین ہنر مند مننگ و اسہ جوانو نشانہ بھاز اس مننگ ساڑی ءِ۔ مستی پائک کہ اسہ شاری گوریلا ئسے شار و بھازی ٹی مریسہ ڈھکوکائی تینا وجود ءِ برقرار تخوئی ءِ۔ اسہ گوریلا سے کن المی ءِ کہ او جعلی ءُ کاغد اتا بکار کریسا تینا وجود ءِ رکھنگ نا کوشست کے۔
جہس پائک کہ دا ہیت اٹ ہچو شک اس اف کہ شاری گوریلا نا توفنک و ایلو جنگی ازباب آک اسہ فوجی ئسے نا ازباب آتیا نزور و کم مریرہ ولے اونا اخلاقی گچینیک اسہ فوجی دژمن ئسے آن بھاز زیات مریرہ۔
ولے پدا ہم شاری گوریلا تینا جنگی ازباب آتے پورو کننگ کن دژمن فوج ئنا سلہہ و گڑاتے پلنگ نا کوشست کے انتئے کہ اونا تینا ازباب آک اوخس سوگؤ و گچین مننگ کپسہ۔
ہندن اگہ سلہہ و جنگی ازباب آتے عملی پڑ آ پریکٹس کننگ کن بھلو پٹ میدان و مش جبل رسینگپک تو او بائدے ہنداخس تخلیق کار و سوچ فکر کروک مرے کہ تینا پریکٹس اٹ ہندن سوگؤی ہتے۔ واہم بلوچستان نا بھلا بے پایان آ ڈیھ ئٹی شاری گوریلا تے دنو کمبوتی مفرو۔
مستی نوشت کیک کہ شاری گوریلا ءِ ہر ویل ئنا مون پد آن واخب مروئی ءِ۔ تینا فیصلہ تیٹی چک و پد مروئی اف و دن ہم مف کہ سفا جلہو نا وخت تینا تخلیق کاری تے پدی بٹیسا بیرہ ہدایت و حکم آتا وداری مروئی ءِ، بلکن بیدس ودار آن شاری گوریلا ساڑی حالیت آتے اُریسا فیصلہ کننگ کے و تینے ٹی فیصلہ سازی نا لائخی ودی کے۔
کل آن گچین انگا ہیت دا کہ اسہ شاری گوریلا ئسے ردینک کننگ نا خلیس مف بلکن ردینک کریسا ہیل کننگ نا گرج مرے۔ اودے ہیل کروئی ءِ کہ او تینے ہراتم امر ڈھکنگ کیک، امر دے آن ننکان نا وڑٹ تینا کاریم تے رازداری اٹ کریسا کیک و امر تینا است و مزغ آ قابو کریسا ہبکہ مفک۔
شاری گوریلا تا زندگانی نا بابت نوشت کیک کہ اسہ شاری گوریلا ئسے بائدے ہمو مخلوق آن پچ بیرشت اٹ اسل ہم جتا مروئی اف ہراڑے او ہندی ءِ۔ تینے ہمو جاگہ نا مخلوق نا وڑ جوڑ کروئی تمک تانکہ اودے کسس درست کپ و کلان جتا اونا چاہنداری مف۔
شاری گوریلا نا مون آجنگ ئنا اِرا بھلو مسخت تخوکو۔ اولیکو دا کہ شاری گوریلا دژمن فوجی تے و اوفتا کمک کار تے اڑزانی اٹ نشانہ جوڑ کننگ کیک تانکہ او پین نسخان تننگ کپس۔
ارٹمیکو بھلو مسخت دا کہ حکومتی مڈی، زر و کاروباری گڑاتے نسخان تننگ تانکہ اسہ پارہ غان دژمن نزور مرے و اونا مڈیک شاری گوریلا و اونا ایلو ہم فکر آ سنگت اتیکن بکار مریر۔
داکان بیدس اسہ شاری گوریلا سے کل آن بھاز اگہ خیالدار مروئی ءِ تو ٹیکنیکس آتے بکار کننگ ئٹی۔ دا رد اٹ گڑا اونا بدن نا حالیت آن ہلیس علم، عمل و ہنر نا ساڑی مننگ ہم المی ءِ۔
اسہ گوریلا ئسے نا بدن ہنداخس سوگؤ و پختہ مرے کہ دیر خاخر آن تدینگوک مرے۔ یانی مش تیا لگنگ، کیمپ و تمبو تیٹی رہنگنگ، کشتی بانی کننگ، مچھلی ہلنگ، تار خلنگ، چک آتا شکاری مننگ تون اوار اوار پین کیہی ہندن انگا چم آتیان واخب مروئی تمک ہرا اودے زندہ تخنگ کن المی مریرہ۔
ہندن اونا لائخی ٹی مرے کہ او ہر پوسکن آ مشینری نا کاریم اٹ ہتنگ و دافتے جوڑ کننگ یا ناکارہ کننگ نا چم آک بریر۔ سفر کننگ کن نقشہ بندی، مد و فاصلہ غاتا پیمائش آن واخبیت، ٹائم ٹیبل و پین کیہی ہندن انگا چمبازی تا خواجہ مننگ، ڈاکٹر مننگ یا ڈاکٹری ازباب آتے بکار کننگ پہہ مننگ المی ءِ ہرا اونا وخت ءِ ضائع مننگ کن ہلپسا۔ اودے زندہ تخیرہ۔
جہس شاری گوریلا تا سلہہ تا باروٹ نوشت کیک کہ دا انتئے کہ تینٹ سبک و چست مریرہ گڑا دافتون بائدے سبک و چست ءُ جنگی ازباب تد مریر۔ ہندنو مشینری کہ اڑزانی اٹ ارفنگ مریر۔ ہندنو سلہہ ہرا زیات نسخان ایتر ولے گوریلا نا جند ءِ بھاز وخت اکن اسہ جاہ توپس۔ جلہو آن پد نرنگ نا موقع دو ایتر و اڑزانی اٹ اسہ جاگہ غان ایلو اسکان دننگ مننگ کیر۔
ولے اسہ المی ءُ ہیت اس دادے کہ ہمو سلہہ ہرادے گوریلا نا دژمن بکار کیک ہمونا بکارے الم شاری گوریلا ءِ ہیل کروئی ءِ و پدان دژمن فوج ئنا ہندا سلہہ تے پلنگ تون تینا ہمو وخت نا جلہو اٹ بکار کروئی ءِ تانکہ دژمن نا مون آ دافتا اسہ رعب اس جوڑ مریک۔ ولے یات سلے کہ دژمن آن پلوک آ سلہہ تے بھاز ارے وخت اسکان تینتو تخپبو و بکار کپبو دن مف ہندافتا سوب آن نمے نسخان اس رسینگے۔
اسہ جوانو گوریلا ئسے نا نشانی اونا دو ئنا نشانہ بازی ءِ ہراکہ یک پہ ٹک مریک۔ ہنداڑتون اوار بھاز انگا شاری گوریلا تے تینا یکہ یکہ گروپ جوڑ کروئی ءِ ہرافتیان ہر گروپ ئٹی پنچ بندغ مریر و ہندا پنچ آن اسٹ قابل بھروسہ و اعتماد والاس مرے کہ اونا نشانہ بازی و ٹِک خلنگ آ تیوہ غا گروپ ءِ یخین مرے۔ گڑا گروپ آک سوگو مریرہ و سرسہبی اٹ کاریم کیرہ۔
جہس نوشت کیک کہ شاری گوریلا تیکن ہرا فوجی و جنگی بست و بند آک المی ءُ۔ لکھک کہ ایہن تو عام روایتی فوجی سے کن کن خوار، ہشنگ کن پاٹ و خاخر، رہینگنگ کن پین گڑاک و جنگ اکن سلہہ و بارود بکار مریرہ ولے انتئے کہ شاری گوریلا اسہ فوجی اس مفک و نئے کہ اونا فوجی انبارو پراگندہ ءُ کاریم اس مریک و نئے کہ اودے فوجی تیانبارو بھلو کمک ایتنگ مریک ہندا سوب آن اونا جنگی انتظام آتیٹی میکانکی سامان آن بیدس سلہ و بارود مریرہ بس۔ یانی اودے اینو نا ارغ رسینگا پگہ نا ارغ نا سوچ ئے خلپک ولے تینہ سلہ و پین چمبازی تا زیہا الم سوچ خلیک۔
واہم اسہ گوریلا اس تینا گرج آتے پورؤ کننگ کن بینک آتیا جلہو کریسا پیسہ نا بست و بند کیک، سرکاری دفتر تیان تینکن لاری نا غم کنیک و چنکا چنکا فوجی اڈہ تیان تینکن سلہہ ہم مچ کیک۔
پین بشخ اسیٹی شاری گوریلا تا مہارت آتا بابت نوشت کریسا لکھک کہ اولیکو گڑا دافتیٹی دژمن نا برخلاف خار خار بازی، ایلو جلہو کننگ و زوت اس پدی مننگ نا مہارت، تینا و تینا سنگت آتا حوصلہ ءِ بڑزا کننگ و دژمن نا حوصلہ و جیرت ءِ مش تا بندی کریسا اودے دمدر کننگ ساڑی ءُ۔
( برجا ءِ)
دی بلوچستان پوسٹ: دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔