سلیپ پرالیسس یعنی تغ ئٹ بدن شَل، توار بند و گوَر آ بڈ تمنگ نا سوب آک
پٹ و پول، مَٹ: سدرہ بلوچ
سلیپ پرالیسس (sleep paralysis) (بوہانٹو) تغ انا نیام یا تغ آن بش مننگ تون اوار اسہ اندن ءُ درک مننگ اسے پارہ ہرا نمے پائک کہ نم سُرنگ کپیرے و نما بدن شل مسونے، دُننگا وخت ٹی اگہ نم کس ئسے توار خلنگ نا کوشست ءِ کیرے نمے گمان مریک کہ نما توار ہم بند مسونے و نم ہیت ہم کننگ کپیرے۔
بوہانٹو (سلیپ پرالیسس) نا نیام ٹی لس وڑ ئٹ دادے درک کروک آتا حواس سما مروک مریک و حواس نا بیداری نا نیام اودے گمان مریک کہ اونا زی آ اسہ بڈ ئس تمانے یا اونا ساہ گٹ مننگ ءِ و اوڑتون اوار مننگ کیک کہ او خنتا ریفنگ (Hallucination) و بھاز زیات خلیس نا گواچی مرے۔
زند ئٹ وخت ئس کم و وَد ہر بندغ ءِ دانا آزموندئی مریک ولے منہ بندغ ءِ دا بھاز زیات تنک کیک، و دا نوشت ٹی نن سرپد مرون کہ سلیپ پرالیسس انت اسے، انتئے مریک و دادے امر تورنگ کینا۔
یاتی: بوہانٹو (سلیپ پرالیسس) دنو فریشانی ئس اف ہراڑان زند ءِ خطرہ مرے ولے داڑان ذہنی بے جاراتی (Anxiety) ٹی ودکی مریک و دا خاچنگ نا اسہ ناجوڑی نارکلیپی ( شام ءِ تغ آن وار وار بش مننگ و دے ئنا وار وار تغی مننگ) تون اوار ہم ودی مننگ بناء مریک۔
لس وڑ ئٹ بوہانٹو (سلیپ پرالیسس) ورنائی نا دور ٹی بناء مریک و 20 آن چِل سال اسکان نا عمر اٹی برجاء تنک کیک ولے یات مرے دا دنو خطرناک ءُ ناجوڑی اس اف۔
بوہانٹو انت ئسے؟
بوہانٹو اسہ تغ ئنا ناجوڑی ئسے یا اسہ اندنو گڑا ئسے ہرا تغ اتون تفوک ءِ و ننا است خواہی آن بیدس ودی مریک۔
لس وڑ ئٹ دا کیفیت شام آ خاچنگ آن پد دمدستی تون بناء مریک یا صوب انا امو وخت آ ودی مریک ہراتم نم اسل بش مننگ ئٹ مریرے یا کم و وَد بش مروک مریرے و دا تغینئی، خننگ، بننگ و درک آتا ریفنگ وڑانگا کیفیت آتا زی آ تالان مریک و دانا مسہ بشخ ءُ؛:
انٹروڈر: دا ٹی دروازہ نا کڑی ءِ پیری تننگ نا توار، گام تا درکہ، اسہ بندغ ئسینا سیخا، یا کوٹی ٹی اسہ خطرہ ئسینا احساس و ایلو درک آک مریرہ۔
انکیوبس: گوَر آ باریم، ساہ ہلنگ ئٹ سختی، ساہ بند مننگ، گھٹو مننگ و اندن کہ نم کہنگ ئٹ مریرے اندن احساس آتا درک مریک۔
ویسٹیلر موٹر: پیری کریسہ گمان مننگ، بڑزی آن تمنگ نا درک مننگ، آبازی کریسہ گمان مننگ، بال کننگ، بدن آن پیشن مریسہ پیری وڑنگا احساس آتے درک کننگ و ایلو۔
بوہانٹو نا شکائست جتا بندغ آک صد آ سال آتیان کننگ ءُ، دا کسفوک ئس اف ولے دانا آزموندہ تیان پد انسان خلیس ئٹ مریک و دا آزموندہ ءِ او گیرام کپک و اودے فریشان کریسا کیک۔
دانا سوب آک:
خاچنگ نا نیام ئٹ بندغ نا دماغ پنج جتا بشخ تیٹی سُرک ہرا ٹی اولی بشخ ریپیڈ آئی موومنٹ (REM) یعنی خن تا جتا پارہ غاتیٹی پیری و انداٹی ہڑاند نا سوب آن بوہانٹو (سلیپ پرالیسس) نا کیفیت بناء مریک۔
بدن آر آئی ایم و نان رپیڈ آئی موومنٹ (NREM) ءِ مٹ کیک و دا ہڑتوم آتا سائیکل کم و وَد 90 منٹ انا مریک و نن زیات نان رپیڈ آئی موومنٹ نا نیام خاچوک مرینا و رپیڈ آئی موومنٹ نا نیام ئٹ خنک سریسہ کیرہ و نن تغ ہم اندا سُرپُر نا نیام ئٹ خننا۔
سلیپ پرالیسس نا نیام ئٹ بدن آر ای ایم ٹی تہٹی مننگ یا پیش مننگ نا نیام ئٹ دماغ ٹی امنائی ودی کننگ کپک و دا وڑ ئٹ انسان نا حواس بش مریک ولے بدن باروک، پیرالائیزڈ تغ ئٹ مریک و دماغ نا ہمو بشخ ہرا خطرہ تا درک ءِ کیک زیات سما، اوور ایکٹیو مریک۔
بندغ آتا سلیپ پرالیسس نا درک کننگ نا سوب آک لس وڑ ئٹ نشہ کننگ، تغ ئٹ باقاعدگی، اسل سیدہ خاچنگ یا خاہوت آتیٹی سلیپ پرالیسس نا ناجوڑی نا مننگ مریکک و داڑتون اوار دا اسہ پین ناجوڑی وڑانگا ڈپریشن، ہائپر ٹینشن یا ذہنی بے جاراتی و ایلو تا سوب آن ہم ودی مننگ کیک۔
نشانی و علامت آک:
بدن نا تغ انا نیام ئٹ، دا تغ آن بش مننگ نا عمل نا نیام ئٹ شل مریک و خواہسہ ہم سرپننگ، دا کیفیت منہ سیکنڈ آتیان منہ منٹ اسکان پلویڑ کننگ کیک۔
تغ انا نیام ئٹ حواس نا بش مننگ، سلیپ پرالیسس نا بشخ ءِ ارنگ نا نیام ئٹ توار نا بیگواہ مننگ یعنی اسل ہیت کپرنگ، خنتا ریفنگ، و دون آن درک کننگ، اندن ننے کس ئس دو خلکنے و دا احساس تون اوار ترند ءُ بیم ئسینا ودی مننگ، گور نا زی آ بڈ ئسے نا مننگ نا گمان، اندن گمان کننگ کہ مرک انا وخت بسونے، خید بننگ، کاٹم خڷ یا ہڈ آتا خڷ کننگ و ایلوفک دانا علامت آک ءُ۔
جانجوڑی:
سلیپ پرالیسس دنو کیفیت ئس اف ہرانا سوب آن نم داخس فریشان اُرے کہ جانجوڑی کن ددینگرے ولے اگہ علامت آک ترند مریر جوان ءِ کہ تینا معالج تون حوال کبو و اوڑتون اوار فریشانی نا حوال ایتبو۔
نما معالج نما کمک ءِ کننگ کیک اگہ نم برجاء دا فریشانی آن گدرینگ ارے یا نم خاچنگ نا وخت خلیس ئٹ مریرے یا نم سرگڑدانی (ڈپریشن) یا اسہ پین دماغی ہڑانڈ ئسے نا گواچی ارے ہرانا سوب آن سلیپ پرالیسس نا گمان مریک۔