ٹڑانچ – دی بلوچستان پوسٹ تیدری
ٹرانچ اٹ ہراتم منہ دے ئٹی 90 آن زیات بندغ بھاز ناجوڑ مریسہ مرگ اسکان سرمسر‘ و ہفت بندغ کذیت کریر گڑا دا چنکا خلق اکن قیامت صضریٰ نا دروشم ئٹ بس۔ تیوی جہان آن جتا دا خلق، ہراڑے نہ فون نا آسراتی ارے نہ مبائل و نہ شار تون اوار کروک سڑک، دنوں دروشم استیون اوفتا تیوہ دنیا چار سد اُرا تیا تالان ءِ ہرا 30 آن 40 اُرا تیا تالان جتا جاگہ تیا اسٹ ایلو آن خڑک آبات ءُ و تیوہ غاک وڑ نا وڑ اسٹ ایلو تون سیال ءُ۔ اندا اوفتا تیوی جہان ءِ و ناگمان آں اسٹ اسٹ آ مرگ اکن بیرم تیا تمیسہ کریر، داڑے نہ ڈاکٹر اس ارے و نہ ہسپتال اس کہ کس ءِ دا ناگمان آ ناجوڑی نا سوب سما تمے۔
ٹڑانچ بلوچستان نا ضلع آواران نا تحصیل جھاؤ نا اسہ علاقہ ئسے، ہرا پنی شکار جاہ درْون نا مشی لَٹ نا چنکا چنکا خلق آتیا تالان ءِ۔ زند ئنا چنکا خواست آتیکن مخلوق ءِ گھنٹہ غاتا، وار وار دے تا دے تینا اُچ، بیش یا پند اٹ ہنیسہ ایلوفتا مونٹ اٹ خڑک شار بیلہ اسکان ہنوئی مریک۔
”دا جاگہ نا منہ بندغ سرپد مریرہ کہ دا جاگہ سیخائی مطلب جنی ءِ، دم درود و تعویز کننگ اٹ لگار، ہراتم اسہ زالبول و چُنا اس کذیت کریر گڑا خلق ئنا منہ بندغ تینا کمک تینٹ نا رِد ئت منہ ناجوڑ ءِ علاج کن حب چوکی دریر، سما تما کہ ویل دیر ئنا ءِ و اندا سوب مخلوق بیمار مننگے ولے دیر آن بیدس ہم زندہ مننگ مفک، او کنیسہ کرور۔“ دا ہیت آک حنیف نا ئسر، ہرا اسہ خلیجی ملک اسیٹی پوریا کیک و زوت بھلو وخت ئسے آن گڈ تینا خلق آ خاہوت تون اوڑہی کن بسوسس۔
بلوچستان نا 85 فیصد آن زیات آباتی ءِ کننگ نا صاف دیر رسینگپک، لڑد آ دیر کننگ نا سوب آن مخلوق بھاز آ بھلا ناجوڑی تا گواچی مریک، ہرافتیٹ نساء، معدہ و ٹینٹائٹس، گورمبارکی، کرائٹسا سیسڈ ڈیڈیم انفیکشن، گیریڈیاس، روتینک نا پُو اور زڑدوئی و ایلوفک اوار ءُ۔ دا ناجوڑی تا سوب آن ہڑدے بلوچستان ئٹ بھازا بندغاک زوال مریرہ، خاص دا ناجوڑی تیان چنا تا مرگ ئنا گواچی مننگ ئٹ خلیس نا ہد اسکان ودکی خننگ اٹ بسونے۔
زند ئنا تیوی آسراتی تیان ہورک ٹڑانچ ہم تینا ملاسی ءِ مُر کننگ کن، اندا لڑد آ دیر تا گواچی مسونے۔ علاقہ ئٹ دیر نا ہچو بست و بند اس بنا غان ساڑی اف، تیوی علاقہ نا مخلوق ناوڑ نا دیر تے کاریم اٹ ہتیک، اسہ ناوڑ نا دیر بندغ و ساہدار تیکن ءِ۔ اتفاق ئٹ دا علاقہ پنچ و نیم سد ووٹ ہلیسہ وزیراعلیٰ مروک عبدالقدوس بزنجو نا ءِ ولے داڑے دائسکان اسٹ آ ایدھی فاؤنڈیشن نا کمک سرمسونے ہراڑا ہم است جمی مننگ کپک۔ داسہ خلیس دادے کہ مرگ آک زیات مرور، داڑان ہم بھلا خلیس دادے کہ ٹڑانچ بلوچستان نا اسٹ آ مُر علاقہ اف ہراڑے مخلوق زاری آ دیر تے کنیسہ کہنگ ءِ، آواران و مشکے و ایب کیب آن پین ہم دنوں پک مفروک ءُ حوال بننگ بناء کرینے۔
انت بلوچستان نا بھلا ویل پدماندگی ءِ، تینا وسائل تیان دو خلاسی و لڑد آ دیرک ٹڑانچ واقعہ نا سوب ءَُ یا پین سوب اس ہم مننگ کیک؟ بلوچ سیاسی حلقہ غاتیٹ اسہ خُلیفوک دوبہ اس پیری کننگے کہ دا علاقہ نا دیر اسہ نن اٹ خراب متو بلکن اسہ سرپدی اسیتون علاقہ ءِ خالی کریفنگ ءُ، علاقائی مخلوق ہم مدان مدان آ ہیت آتون گمان ئنا درشانی کننگے۔ دا گمان آتیٹ اخس راستکی ارے؟
دلمراد بلوچ برجاء کاریم کروک سیاسی باسک ئسے، او بلوچستان نا تیوی آن بھلا آجوئی خواہوک سیاسی جماعت بلوچ نیشنل موومنٹ نا مرکزی ترجمان ہم ارے۔ او اسہ سیاسی باسک ئسے نا رِد اٹ آواران و جھاؤ و ایب کیب نا علاقہ آتیٹ بھلو وخت اس گدریفینے و دا علاقہ غاتیا خوڑتی اس چمشانک ہم بٹینے، ٹڑانچ اٹ مروک واقعہ آ دی بلوچستان پوسٹ اوڑتون ھوال کریسہ اونا ہیت آتے بننگ خوائس، اونا پاننگ ئس کہ ”منہ دے مالو پاکستانی فوج اندا تیوی علاقہ اٹ آپریشن کریسہ درزن آتیان زیات مخلوق ءِ دزگیر کریسس، دوارہ اوفتے بیدادی آن گڈ یلہ کننگا، یلہ مروکا تا پاننگ ئس کہ اوفتے دا سوب دزگیر کریسہ لٹ کٹ کننگا انتیکہ فوج پائک کہ مخلوق داڑے سرمچار آتے آسراتی ایتک، ہندی مخلوق نا پاننگ ءِ کہ دیر مالو آن خراب ئس ولے آپریشن آن گڈ دیر کُننگ آن مخلوق نا طبیعت ترندی تون خراب مننگ بنا مس۔ ننا خڑک علاقہ ءِ خورک کننگ کن پاکستانی فوج دیر اٹ زاری گڑاس اوار کرینے کہ مخلوق بیوس مریسہ علاقہ ءِ یلہ کے۔“
آخر فوج مخلوق ءِ لڈ و ہنپ آ انتکن بیوس کننگ خوائک؟ دا بابت دلمراد بلوچ ٹی بی پی ءِ پارے ”گواچنی فوج مش نا لَٹ آ آبات مخلوق ءِ فوجی کیمپ تا خڑک لڈفنگ خوائک، اولیکو مسخت مروک نام نہاد گچین کاری ئٹ زوراکی تون مخلوق ءِ ووٹ شاغفنگ ءِ، ارٹمیکو مسخٹ مش نا لٹ آتیا آبات مخلوق نا بابت فوج سرپد مریک کہ دا مخلوق سرمچار آتے کمک کیک، اندا سوب بلوچستان نا زیات علاقہ غاک گچین وڑٹ آواران، کولواہ، جھاؤ، مشکئے، گچک، راغئے نا مشی لٹ آتیٹ آبات مخلوق ءِ فوج لڈ و ہنپ آ بیوس کننگ ءِ، دا اولیکو وار اَف کہ تڑی تننگ و خلیفنگ آن بیدس مخلوق تینا باوئی علاقہ آتے یلہ کننگ آن نمن مسونو، گڑا علاقہ نا دیر تے زاری کریسہ مخلوق ءِ لڈ و ہنپ آ بیوس کننگا۔
مسٹمیکو مسخت، تیوہ غاتیت خلیفوک ءِ، دا علاقہ غاک پاکستان نا میزائل ٹیسٹنگ سائیٹ آن خڑک ءُ و فوج دادے پین ودفنگ خوائک، اندا سوب آبادی تے نیست کننگسہ ءِ۔“ دلمراد بلوچ دا لوز آتیتون تینا خلیس اٹ ودکی ایس۔
فوج نا خلقت نا ڈغار تیان کوزہ نا ہیت بلکن بھاز آ ملک آتیٹ گوڑیفنگ و ہبکہ کروک ہیتس مرے، ولے پاکستان ئٹ ہراڑے طاغت نا گڑھ پنجاب ئٹ تدوکا اِرا سال آن بزگر آک برانز ارفنگ ءُ کہ فوج اوفتا ڈغار تیا کوزہ کننگے، داڑاسکان کہ اوفتا بھازا بندغ آک اندا رِد ئٹ دروغ نا کیس آتیا بند و منٹس بے گواہ ءُ، و انجمنِ مزارعین پنجاب بھلو کچ اسیٹی لاہور ئٹ منظور پشتین نا جلسہ ئٹ اوار مریک، گڑا جہان آن جتا مروک بے توار بلوچستان نا پدماندہ ٹڑانچ و ایب کیب ءِ خورک کننگ و اوڑا کوزہ کننگ نا ہیت ہبکہ کروک مف۔
داڑان مالو دیر تے زاری کننگ نا بھاز واقعہ غاک مونا بسونو، بلوچستان نا مش تیٹ فوج ہراتم ہم بلوچ آجوئی خواہوک مزاحمتکار آتیا آپریشن کرینے، گڑا تیوہ غان مُست، مش تیٹ دیر تا اسٹ آ ذریعہ یعنی قدرتی چشمہ غاتے زاری کننگک کہ مزاحمت کار آک ملاسی یا زار آن کہر ولے دیر نا دا ذریعہ غاک بیرہ مزاحمتکار آتا کاریم اٹ بفسہ بلکن مش تیٹ ہندی لس بلوچ آک و مال ساہدار تا دیر نا اسٹ ذریعہ ہمو چشمہ غاک مریرہ، مزاحمتکار آک تو پیشن مریرہ ولے ہمو زاری آ دیر تے کننگان دائسکان بلوچستان ئٹ درزن آتا مرگ آک مسونو، ہرافتیٹ بھلو کچ اس چنا تا ءِ۔
سوب انت کہ مرے، ٹڑانچ نا مخلوق کہنگ ءِ، و اوفتے کہنگ کن ہلیسہ ءُ، ویل بیرہ دیر ئنا اف بلکن دانا پد اٹ سیاسی و عسکری فائدہ غاک ڈھکوک ءُ۔
