نادر قمبرانی آن اکبر بارکزئی اسکان
ارٹمیکو بشخ
نوشت: محبوب شاہ
دی بلوچستان پوسٹ
دا ہیت آ جہان نا کل مکتبہ فکر، عرض، ہررنگ و نسل، ہر زبان پاروکا مسلمان و غیر مذہب آک امنہ کیرہ کہ ظلم آخر ظلمءِ چائے بندغ ئسے آ مرے یا قوم ئسے آ، کشمیر آ مرے یا افغانستان آ فلسطین شام و بوسنیا غا یا پین کس آ انسان تیا آ مرے یا ساہدار تیا کس انا کس ءِ ظلم انا مون اٹ سلوئی تمک۔ سلنگ کتو، توار چست کروئی تمک، توار چست کننگ کتو، کم از کم است اٹ ظلمء بد پاے، یا احتجاج” پیشانیء تینا تر شاغے، اںہن ہم ہر بندغ ظلم انا خلاف تینا وس انا کچ اٹ گڑا نا گڑاس وک خلیک، دا ہم اسے چنکو کمک اس پاننگک، دا ہم ایمان نا نشانی ء منٹو پائک،
وخت وخت ای فکر کیوہ، اگہ ای ظلم انا خلاف تینا خنگے بند کیو گڑا تینا ضمیرے امر کیو۔
ایماندار پروفیسر نادر قمبرانی نا حساب بلوچ سیاسی کارواں تون اوار براہوئی ادب نا ہمو سرخیل ادیب و دانشور شاعر نوشتہ کار آتیٹی مریک ہراکے تینا زند انا اسے بھلو بشخ اس تینا غریب و مظلوم عوام نا خوشحالی کن تینا وطن ءِ ظالم و جابر آ بوتار تیان چڈاہںفنگ کن تینا و بیگانہ حکمران تپہ تون مڑ تسونے۔ ایماندار چک و تاڑ و جدوجہد نا پڑا مدام وخت حالیت آتے پوہ مسکہ، ہندا وجہ اس راج انا مراعات ہلوکا براہوئی بلوچی نا پنی آ دانشور آتون سنگتی نا باوجود او اسے ہندنو کسر اس گچین کرے ہراکے پت آن پُر اس۔ نادر جان مدام تینا مزحمتی شاعری ٹی تینا سردار نواب و ظالم حکمران تا ثناء و صفت نا خلاف تینا قوم ئنا ورناکے، تینا شوان و بزغر و خواری کش کے تینا انین آ شاعری ٹی جی او جان کرینے۔ و غریب آ مخلوق ءِ شعور تننگ کن حکمران تپہ نا ظلم و جبر انا خلاف بغاوت کننگ نا درس تسونے۔ دا مقصد کن او خلق آتیان بیدس پٹ و بیاوان تا گٹ او گرا ٹی خلق او شارا تیٹی تنظیم کاری ہم کریسس۔ تینا ضمیر نا توار ءِ سرکننگ کن سیاست آن بیدس مزحمتی مضمون و براہوئی ادب اٹ مزحمتی شاعری آن کمک ہلککہ۔ ہندن ہستین او تینا مخلوق نا ویل و ڈکھ آتیٹی اوار تماکہ، اوکے شعور سوچ و سیاسی جدوجہد نا پڑو ہم کریکہ، نادر جان نا مزحمتی شاعری آن ہندا گمان مریک کہ دا مڈی دتر نا خیسنی ٹی نوشتہ مسونے، او تینا زبان اٹ تینا شاعری نا پاسداری ءِ ہم کرینے۔
براہوئی ادب نا پڑا بھاز کم ہندنو ادیب شاعر و نوشتہ کار ودی مسونے ہراکے ادب آن سیاست اسکان پن کٹانو۔ اسے قومی ءُ کڑد اسیتون دا جہان آن رخصت کرینو۔
بد قسمتی آن راج اٹ ہرا سٹ راست پارینے اونا گدان پوٹو مسونے، اونا ٹوپ انا سرکول مدام بُس مسونے، اوتا پچ آتیا پخیر نا رلی آنبار شیف بڑزا آگڑیک خلوک مسونوں۔
براہوئی بلوچی ادب نا چندی پنی آ خواجہ غاک شاعر ادیب و نوشتہ کار آک سرکار نا سیء پہلو آ ہلنگ کن بے وس آ راست ءِ گٹو کرینوں، ایوارڈ نا تاجء کاٹم نا دستار و تمغہ غاکے دو انا دوخوار جوڑ کرینوں، شروخ تروکا تشت آتیٹی ٹمکوکا بند انگا لفافہ غاتا ڈھکوکا چیک آتا کمک اٹ تینا پوسکن آ پوشاک آکے شرف تسونو، تینا بولی و ادب اٹ دا وڑ انا بندغ آتا ہچ ءُ کمتی اس اف کس تینا سودا ءِ گاڑی سیتون کس تینے موٹر سائیکل اسینا مون اٹ بہا کرینے۔ کس اس فوٹو نا پد آن حکومت آتا ترجمان مس کس لفافہ سے نا بدل اٹ تینا ضمیر ءِ رکابی ٹی تخا، کس اس ایوارد نا رند اٹ ترڈو ہلک تو کس فاطمہ جناح ءِ عرب آتا نسل ہتون گنڈا، و کس اس بدر آکے زافران نا سیاہی ٹی نوشت اٹ ایس۔
کس ءِ تہمم نا طریقہ بتوکہ سیرت النبی نا کتابءِ نوشتہ کرے، کس اس کلءِ زند مونے قبلہ گا تتوسسس قرآنی آیات آکے براہوئی ٹی ترجمہ کرے۔
براہوئی ادب اٹ ہندنوں بندغ ہم ودی مس ہراکے تینا قبیلہ نا بارواٹ سما الو ایوارڈ نا استخواہی ٹی گبر آتا شجرہ نسب ءِ انار نا دیر اٹ نوشتہ کرے، کسس براہوئی زبان نا الف ب آن ولد الو ہمو عربی نا لوز آکے زیر زبر شد و مد کرے۔
راست ءِ ادبء ادب اف اہیت کننگ نا،دروغ ابو اخس ہنین پائک۔ ولے ہندا ملک اٹ بے ادب آ راست گوک ادب نا عاشق آک راج انا مست انگا ملنک آک حبیب جالب، فیض احمد فیض، احمد فراز، صباء دشتیاری، نادر جان قمبرانی، کوننگا بندغ آک علم ادب نا خواجہ غاک ہندا بد بخت آ راج انا بندغ اسر ہراکے بیدس مراعات آن راست نوشتہ کننگ نا رواج ءِ زندہ و آجو کریر ہرا مرعات نا نشہ ٹی غرق ادبء خنی بنی کریر۔ ادب نا ہندا صوفی تا سوب آن اینو راست ہر ظلم و جبر انا خلاف مون پاش چرینگیک نہ تو ننا راج اٹ ننا ادب نا ڈکشنری آن دا لوز چیوخت بال کریسس۔ صوفی ازم اٹ ہندا پاننگانے کہ دنیا نیک و راست گو بندغ آتا کوپہ غا تخوکے دا مخلص و ایمانداراک اگہ متوسہ تو جہان آن جمری آ سیخا ہمو وخت کشکاسس، سخاوت نا کندوری ہمے تم مچ مسسس۔ دا بندغ آتا بارواٹ ہراوخت پکر کیوہ، است بے دھول آن چھاپ خلیک۔ ہند فرشتہ غا انسانک ہراکے تاریخء جہان نا بقا نا ضامن پارنیوں، داہم انسان ئسر، دافتے ہم است ئس، فرشتہ الوس، ہندا مشی آ ڈغار نا استار ئسر ہراکے انسانیت کن تینا بد قسمت آ راج اکن ڈکھ آتا باریم ءِ کاٹم آ ارفیر، قوم انا ناجوڑ و گند الوکا زند ءِ لکھ اس کریر۔
پکار دادے ہر انسان تینا ذات اٹ انسانیت کن اسے انسان اسے پٹے ہرا تینکے نہ ایلو تیکن زندہ سلے۔
دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔