بلوچ راج ئنا گواچن ویل و اونا ایسری
نوشتکار : سفرخان بلوچ
مٹ: برناز بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
ننا نیام ئٹ چڑہ دا سوج ارفنگک کہ بلوچ راجی ویل ءِ ایسر کننگ آن بیدس بلوچستان ئٹ امن ممکن اف۔ بندغ آتا ذہن ئٹ اسہ وڑ دا سوال آک بش مریرہ کہ بلوچ راجی ویل آک انت ءُ؟
مگنہ بلوچ راج ئنا غٹ آن بھلا ویل ساحل و مڈی تا ءِ؟ مگنہ راج ئنا جیڑہ دا وخت بلوچستان ئٹ ساڑی فوجی چوکی تا ءِ؟ یا بلوچ آتا ویل بلوچستان ئٹ برجا بندغی حق آتا برخلافی ءِ؟ مگنہ زوراکی اٹ بیگواہ مروک بندغ آتا آجو مننگان بلوچ آتا جیڑہ ایسر مرو؟ مگنہ بلوچ راج ئنا گیشتر مخلوق پارلیمانی تاغت خوائک؟
اندن خننگ مریک کہ بلوچستان نا گڑاس سیاسی و خوانندہ گل آک دا پوہ مریرہ کہ بلوچستان نا ساڑی آ حالیت آتا سوب آک اندا ویل آکو و بلوچستان تون تفوک گڑاس زانتکار و چاہندار بلوچ آتا ویل ئنا لوز ءِ اسہ کڑمب ءُ اصطلاح ئسے نا رد ئٹ کاریم اٹ ہتنگ ءُ۔ لس مخلوق نا بھازی بلوچستان نا گواچن آ ویل آن سرپد افس و گل یا کہ پارٹی تا تروکا راہبند آتا رد ئٹ اوفتون ہمگام ءُ ۔
تاریخ نا پنہ آتے پلٹیسہ و اوفتے سوبری اٹ سرپد مننگان سما تمو کہ جاہی دا ویل آک بلوچ راج ئنا ویل آکو ولے غٹ آن بھلا یا بنجاہی ویل دا اف بلکن دا ویل آک بنجاہی ویل ئنا ایسر مفننگ نا سوب آن ساڑی ءُ۔
چیئرمین ماوزے تنگ پائک کہ اگہ اسہ عمل ٹی کہی تضاد مریر گڑا اوفتے ٹی اسہ تضاد الم گواچن آ تضاد مریک ہراکہ راہشونی و فیصلہ کن کڑدار ئس مونا ہتیک۔ و ایلو تضاد آتا اہمیت دیخہ مریک۔ اندا خاطران دا وڑ نا اسہ سر گڑدان کروک عمل ئسے جدلیاتی کچ آ خواننگ نا وخت ہراٹی کہ اِرٹ یا اِرٹ آن زیات تضاد مرے، ننے اونا اصل تضاد ءِ پٹنگ نا تیوہ کوشست کننگ مرے، اسہ وار ہنداخس اسل تضاد دوٹی برے گڑا تیوہ ویل آک اڑزانی ئٹ ایسر مننگ کیرہ۔ و اینو بلوچ آک ہمو وخت آن گدرینگ ءُ ۔
ہراڑے اسکان کہ بلوچ آتا گواچن آ ویل و تضاد نا سوج ءِ اودے سادہ یا کہ اڑزان آ لوز آتیٹ پان تو اود بلوچ آتا راجی پجار نا ویل ءِ و پین اخس ہم ویل اریر او غٹ ئنا ایسری راجی پجار و ڈیہہ ئنا آجوئی آن ہی رسینگک ۔
دا وخت اخس کہ ویل کہ نن خننگ اُن او اندا سوب آن مننگ ءُ انتئے کہ دا وخت بلوچ تینا راجی پجار و آجوئی کن جنگ کننگ ءِ، اسکان کہ بلوچ آک اسہ آزات و خودمختار ڈیہہ ئسے نا ہلنگ ٹی سرسہب مفسہ دا ارٹمیکو نمبر آ ساڑی ویل آک ایسر مروفس۔
بلوچستان ئٹ بندغ آتا بھلو کچ اس خننگک کہ جہدِ آجوئی تون تفوک چندی بندغ آک (بیدس ہموتان کہ ہرا آجوئی نا جہد ئتون تفوک ءُ) بلوچ ڈغار نا کل آن گیشتر آ ویل زوراکی ئٹ بیگواہی ءِ سرپند مریرہ و اوفک دا پوہ مریرہ کہ زوراکی ئٹ بیگواہ مروک بندغ آتا آجو مننگ آن بلوچ نا ویل ایسری نا کنڈا ہنو ولے آزموندہ نا وخت اوفک دا ہیت ءِ گیرام کیرہ کہ بلوچستان ئٹ زوراکی نا بیگواہی تا گواچن سوب انت ءِ ؟
بلوچستان ئٹ مخلوق ءِ دا خاطران بیگواہی نا گواچی کننگانے کہ بلوچستان ئٹ ساڑی راجی پجار نا جنگ ءِ کاؤنٹر کننگ مرے۔ اگہ بلوچ آک آجوئی نا جنگ ءِ یلہ کیر گڑا نئے بلوچ آک بیگواہ مرور و نئے کہ بلوچستان ٹی فوجی آپریشن آک مرور۔
اگہ بلوچ سلاء بند تنظیم آک بلوچ راجی پجار نا جنگ ءِ ایسر کیر و پاکستان نا قانود ءِ منیر گڑا دا زوراکی نا بیگواہیک ہم ایسر مرور و داہم مننگ کیک کہ بلوچ راج ئنا ساحل و مڈی تا زی آ ہم اوفتا بالادستی مرے ولے داڑے ارزشت آ سوال دادے کہ مگنہ بلوچ راجی آجوئی تون تفوک پارٹی و تنظیم آک راجی آجوئی نا جنز آن دو تے ارفور؟
بیست و یکمی کرن ٹی بلوچ راجی آجوئی نا تحریک نا بناء مننگ آن مُست بلوچستان نا حالیت آک اینو آن بھاز جتا ئسر۔ او وخت نئے زوراکی نا بیگواہی تا ویل آک ساڑی ئسر و نئے کہ بلوچستان ئٹ فوجی چوکی و کیمپس آک ئسر۔ زوراکی ئٹ بیگواہی تا کسہ نورا مری نا زوراکی ئٹ بیگواہی آن بناء مس و اودے دا خاطر آن بیگواہ کننگا انتئے کہ اود بلوچ وطن نا جہدِ آجوئی تون تفوک ئس۔ اینو بلوچستان لشکری آپریشن تا پلویڑ ٹی ءِ۔ بلوچ راج ئنا نسل کشی مننگ ءِ۔ اونا بنیاتی سوب بلوچ راجی آجوئی نا برجا غا جنگ ءِ ۔ اگہ بلوچ تینا توفک آتے بِٹے و بلوچ وطن نا آجوئی نا جنگ ءِ ایسر کے گڑا ای دا ہیت ءِ یخین ئٹ پاننگ کیوہ کہ بلوچستان ئٹ نئے کس ئس زوراکی نا بیگواہی تا گواچی مرو و نئے کہ لشکری آپریشن ئس مرو۔ جنگ ئنا ایسری تون ہی بلوچستان ئٹ ساڑی بندغی حق آتا برخلافیک ایسر مرور۔
بلوچستان نا حالیت آتا سوب بلوچ انسرجنسی ءِ و اسکان کہ تومکا مدعیک (لشکر) اسہ یخینی ءُ پرمان ئسے سر مفسہ اوفتیان نئے کس اس شکست و نئے کہ کس اس سرسہب مرو۔ او وخت اسکان تدینیک ہندا لڑ ئتون مستی ہنیسہ کرور مننگ کیک بروکا وخت ئٹ پین ترندی برجا مریر۔
نن کتاب آتے ٹی خوانینہ و تینا دیوان و سرکل آتیٹ پانہ کہ پاکستانی لشکر بنگلہ دیش ئٹ بھلو زلم کرینے و ننے دا زلم و زوراکی تیکن تیار رہینگوئی ءِ و اینو بلوچستان ٹی بلوچ راج ئتون انت کہ مننگ ءِ غٹ حالیت آک داکان ہم گیشتر گندہ مرور۔
دا تیوہ حالیت آتے اگہ کس ئس مون تننگ خوائک گڑا اودے بلوچ نا مزاحمتی تحریک تون اوار مروئی تمو۔ بلوچ مزاحمتی تحریک ہخس ترند مرو ہموخس ریاستی جبر نا ترندی تے توننگ ئٹ سرسہب مرو و ننا مزاحمتی تحریک نا نزوریک ریاستی زوراکی تیٹی پین ترندی ہتور انتئے کہ اسہ پرمان کن تاغت ئسے آن بیدس نن ریاستی زلم و زوراکی تے توننگ کروفن۔
ریاست ننا نزوری تیان سواد ءِ ارفسہ ترندی ئٹ ننا تحریک ءِ کاونٹر کننگ نا کوشست کرو۔ اینو بلوچستان ٹی آجوئی تون تفوک سیاسی پارٹی تا نزوری تا سوب و بلوچستان ئٹ زلم و زوراکی تا برخلاف راج ءِ اوار کننگ ٹی بے سہب خننگرہ و بلوچستان ٹی ریاست بھاز دلیری تون تینا زوراکی تے برجا تخوک ءِ ولے اونا برخلاف سوگوْ ءُ سیاسی جہد ساڑی اف۔ بلوچستان ٹی چندی سیاسی بندغ آک و ادارہ غاک سیاسی مزاحمت نا بیرک ءِ بڑز کننگ نا کوشست ئٹی ءُ ولے ننے ریاستی زوراکی تے توننگ کن سیاسی جہد ءِ سوگوْ کروئی مرو۔ ہرا دے اکن بلوچ سیاسی و مزاحمتی تحریک سوگوْ و ترندی ئٹ مونی روان مرو گڑا ریاست بلوچ آتا زی آ زلم کننگان مالو الم دیخہ سوچ خلو۔
بلوچ سیاسی و مزاحمتی تحریک ءِ ریاستی زلم نا برخلاف ہرا ترندی تون اوار ورندی تننگ نا بکار ءِ او ہمو ترندی ئٹ ورندی تننگ ٹی سرسہب مننگ افس ہرانا اسہ سوب دادے کہ نن تینے تینٹ کہی بے بنیات جیڑہ آتے ٹی اڑیفینون ۔
جہان ٹی ہراڑے ہم جنگ آک مسونو یاکہ مننگ ءُ دا اسہ خرینو راستکی سے کہ اوڑے بندغی حق آتا برخلافی مسنے، داڑان اسہ زانتکار اس ہم نمن مننگ کپک۔ جہان ٹی اخس بندغی حق آتا علمبرداری نا دعویٰ کروکو ارے او تینٹ جہان نا چندی ہند آتیٹ کل آن زیات بندغی حق آتا برخلافی ٹی اوار اریر۔
اینو یوکرین ئٹ جنگ برجا ءِ، دا تاغت نا جنگ ءِ ہراڑے اسہ پارہ غان دے کہی ڈیھہک و امریکہ یوکرین نا کمک کننگ ءُ و روس ئنا زی آ بندغی حق آتا برخلافی نا دوبہ خلنگ ءُ ولے ہندا ہی مغربی ڈیھہک اوغانستان ، عراق و لیبیا ٹی روس آن زیات بندغی حق آتا برخلافی تیٹی اوار مسنو۔ جنگ آتے ٹی پرمان کن سرپنداری ہی تاغت ءِ و بندغی حق آتا برخلافی تے بیرہ تاغت نا کمک ئٹ توننگ مریک۔
تدوک منہ دے تیٹی شینک مروک آ برطانوی شہزادہ ہیری نا کتاب ئٹی او تینٹ دا ہیت ءِ منیک کہ اود ہخس مسکین اوغان آتا خون ءِ کرینے ولے اودان کس سوج کننگ نا جیرت تخنگ اف انتئے کہ اسہ یورپی شہزادہ اسیکن بےوس و مظلوم اوغان آتا ساہ ئنا ہچو اہمیت ئس اف و بندغی حق آک تنیا یورپی، امریکی یا تاغتور ڈیہہ ئنا بندغ تے رسینگوک ءِ و اقوام متحدہ دا تاغتور آ ڈیہہ تا مونا بےوس ءِ ۔
اوغان راہشون مولانا عبدالسلام کماش تینا کتاب ٹی نوشتہ کیک کہ ہراتم ای گوانتانا موبے ٹی دزگیر ئسوٹ گڑا ای ہر وخت امریکی فوجی تے جنیوا کنونشن نا باروٹ یاتی کریٹہ تو اوفک پاریرہ کہ دا امریکہ ءِ، جنیوا کنونشن نا ہیت آتے جنیوا ٹی کاس کیس۔ پاننگ نا مسخت دادے کہ انت کہ نن خنینہ او گواچنی مفک و گواچنی ہمودے ہرادے کہ نن خننگ خواپنہ۔ گواچنی آ جہان ئٹ بےوس و غلام آ راج بیرہ تاغت ئٹ زلم ءِ توننگ کیک۔
اینو بلوچ آتا مونا بیرہ اِرا کسر ءُ ، اگہ بلوچ راج تینا شہید آتا ندری تے گیرام کریسہ پاکستان نا راہبند ءِ امنا کیر تو اوفتا پجار ڈھیرنگ ءُ و بلوچستان نا سرکماش آک پیشن آن بروکا مخلوق مرو و اگہ ننے بلوچ پجار و ڈیہہ ءِ رکھوئی ءِ گڑا پاکستان نا برخلاف سیاسی و مزاحمتی تاغت آتے سوگوْ کروئی مرو و پرمان کن جنگ ئسے کن تینا تاغت ءِ ودیفوئی مرو۔ سوگوْ آ سیاسی و مزاحمتی ادارہ غاک ہی ننا سرسہبی نا ذمہ وار آکو۔
دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔