سردار، سہدار، مڑدار – رحمان راجی

الّمی خوانبو

بلوچستان ہرا داسکان قبائلی دروشم آن پیشن متنے۔ داڑے سرداری راج یا نظام ہراوخت‘ ہراکان او امر بریک؟ دا ہیت آتا ولدی تننگ ننا وئیل اف۔ولے امر کہ ارے سراوان ‘ جھالاوان او رخشان ‘ دا سوب آن مکران آن جتا او کہ داڑے سڑداری راج سوگو ے۔
سڑداری راج یا نظام ہرا قبائلی راج نا اسہ بشخ اسے۔ دانا جوانیک ہم اریر او کمبوتی او خامیک ہم۔ جوانیک دا وڑ کہ بیٹک‘ کچاری یا جرگہ نا پن اٹ باز وخت زو فیصلہ مریک ہرا پاکستانی کورٹ کچاری تیان لکھ وار جوانے۔ کمبوتی او خامیک ہر بندغ نا نگا ٹی جتا جتا او۔
وخت وخت اس بلوچستان ٹی سردار تا کڑدار سفت نا لائخ اے دنکہ گدرینگو کا منہ سال ٹی قبائلی جھیڑہ غا تا ختم کننگ ٹی سردارک تینا زمواری نا بشخ اے شاغسہ باز آ جنگ آتے مدام خیر نا دروشم اٹ بدل کریر۔ ہندن اینو ہم باز آ قبائلی جنگ آک خیر او ختم مننگ کن ہروکو۔ ہرافک بلوچ ملت نا ردوم نا کسر ٹی خل اب پت نا وڑ اٹ ساڑی او۔ داڑے اسہ لس او تب یا سوچ اس تالان اے کہ قبائلی جنگ آک مڑدار (ملٹری یا ہدافتون تفوک ایلو ادارہ غاک) تا سوب آن چندی نا حق آ ورنا تا دتر تے وہنفنگو۔
منہ وخت اس مریک کہ سراوان نا براہوئی قبائل نا سردار آتیٹی ودیکی بننگے۔بلوچستان ٹی دونو ہم قبیلہ ارے ہرافتا پنچ پنچ سردارو۔ داڑے ہر قبیلہ نا کم از کم ارا سردار کننگ ٹی مڑدار تا بلو دو اسے۔ او اینو پگہ مڑدار آک سردار جوڑ کننگ ٹی لگانو۔ دا ہیت پک اے کہ مڑدار آک داڑے تین پتین نا جنگ آتے پین خاخر تننگ خوارہ۔ ہندا سوب اے کہ ارا ارا ٹی جنگ اے تالان کننگ کن ہر قبیلہ ٹی اسہ تینا مرضی نا سردار اس ہتنگ او۔ دا سلسلہ اینو سراوان نا ہر قبیلہ ٹی خننگ اک۔ ہمو قبیلہ غاتیٹی دا سلسلہ مڑدار تا کنڈان زیاتے ہرافک بلوچستان نا آجوئی نا تحریک ٹی اسہ کڑدار اس تینا شاغانو۔ داڑان دا درشان مریک کہ مڑدار آک ورنا تے آجوئی نا سوچ آن مر کننگ کن سردار سردار گوازی اے بلوچستان ٹی ودیفینو۔ داڑے بازآ قبیلہ غاک داسکان اسہ سردار نا پلو اے تورینو دن انگا قبیلہ غاک بخت والا ہم اریریا دا قبیلہ غا تا کردار تحریک ٹی کم مسونے۔
سردار ‘ مڑدار سیالی نا اسہ نمونہ اس پہی کن نوشتہ کینہ ‘ دنکہ بنگلزئی قبیلہ ہرا نا اینو مسہ سردارو‘ ہرافتیٹی ارٹ تین پتین نااختلاف یا قبیلہ نا پاننگ آ سردار پاننگرہ ہندن اسہ پوسکنو سردار اس ‘ مڑدار تا کمک اٹ ہم خدو آن جوڑ مسونے۔دا سردار مڑدار سیالی کن دا پوسکنا سردارے انت انت کروئی تمنگ اے۔ 23 مارچ مرے یا14 اگست دا سردار نا کاریم جھنڈہ خلنگ او جھنڈہ نا سلامی اے ہلنگ آن بیدس قبیلہ نا بندغ آتے ایجنسی تا دو آن ہرفنگ او اغوا کرفنگ تون اوار اوار مخلوق اے دا باور کرفنگ او احساس ترفنگے کہ اونا مخ تفی او حمایت اے کننگ آن پد ہمو بندغ آک یلہ مرور۔سردار مڑدار سیالی داڑے ہم سلپک بلکہ او مست نا سردار تے سیاسی بابت اٹ تنگ کرسہ اوفتے ہم مڑدار سیالی آ مجبور کننگ اے۔ دنکہ باز آ سرکاری پروگرام آتیٹی مست نا سردارک ہم مڑدار سیالی اے تینا وخت نا خواست سرپند مرسہ جھنڈہ او ڈنڈہ نا کاریم اے بنا کرینو۔ تاکہ مڑدار تا نزد اٹ اوفتا ہم عزت اس مرے۔ سردار مڑدار سیالی نا نیام ٹی زندہ سلوکا سہدار(خلکت) اے سلام اے کہ ہڑتوما کنڈان توپ آتا مون ٹی اے۔ او دا سلسلہ ہمو وخت اسکان برجا سلو ہراتم دا سہدار ‘ انسان اس مرو۔

پُوسکنا حوالک

قلات: مُسہ ایلم نا زوراکی ئٹ بیگواہی نا برخلاف کراچی کوئٹہ کسر آ تولوک برانز برجاء

بلوچستان نا ضلع قلات ئٹ مُسہ ایلم نا زوراکی ئٹ بیگواہی و اوفتا یلہ مفننگ نا برخلاف خاہوت اسہ...