دی بلوچستان پوسٹ نا راجی شونداری – لالا خان بلوچ

الّمی خوانبو

دی بلوچستان پوسٹ نا راجی شونداری

نوشت: لالا خان بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

دا گام بلوچ قوم کن اسے تاریخی ءُ گام ئسے ہراکے بلوچ راج نا راجی جنگ اٹ اونا دود و ربیدگ تون اوار اونا بولی ءِ ہم شون ایتک۔ دا بابت اٹ دی بلوچستان پوسٹ نا باسک آک لکھ ستا کرزرہ ہراکے دا جنگی حالیت اٹ بلوچستان نا کنڈ کنڈ آ حال و احوال آتے تینا خوانوک آتے اسکان سر کیرہ۔ داسہ ہرا گام ءِ ارفینو کہ بلوچی و براہوئی بولی اٹ حوال آک شینک مریرہ یخیناً دا بولی نا شونداری کن بھلو گام ئسے ہراڑان ننا بولی جہان نا ایلو شوندار آ بولی تیتون ہمکوپہ مریک۔ جہان نا راج آتا چاہنداری اوتا ربیدگ و  بولی نا سوگوئی ٹی ءِ. ہرا قوم نا تاریخ، ربیدگ و بولی زندہ سلیس اونا وجود ءِ کس ایسر کننگ کپک۔

ننا بلوچی و براہوئی بولی تے ہم اینو اندا گرج ءِ کہ اینو نا دا اشتاف آ جہان ٹی تینا بولی تے تینا زند نا ہر جاگہ، ہر ساعت، ہر پالو ئٹ اوار کرسہ مونی ہتین۔ اگہ اسکول سیٹی چناتے خوانفنگ مرے، جاگہ اس ہیت و گپ مرے، جاگہ اس نوشت سینا گرج مرے، چنکا نوشت آن ہلیس تیدری (رپورٹ) اسکان، نوشتانک آن ہلیس کتاب نوشت اسکان دا تیوی تینا بولی ٹی مریر۔ دا ننا بولی و راج ءِ شون ایتک۔ داڑان ننا بروکا زنک آسراتی اٹ علم دوئی کیک۔ داڑان ننا بولی نا گواچنی آ لوز آک جہان نا اشتافی اٹ بے ڈس مننگ آن بچیرہ۔ داڑان ننا بولی ایلو شوندار آ بولی تیٹی اوار سوار مننگ آن بچک۔ دنکہ اینو بھاز آ لوز آک فارسی، عربی، انگلش و ایلو پین بولی تا لوز آک براہوئی ٹی اوار مسونو ہراتے نن تینا ہڑدیئی زند اٹ دوئی کننگن و داتا جاگہ غا تینا بولی نا گواچنی آ لوز آتے است آن درینن۔ دا حالت آتیٹی ننے ہر حال تینا بولی ءِ مونا ہتوئی ء، ہر جاگہ تینا بولی ٹی ہیت، خواننگ و نوشتہ کروئی ءِ چاہے کس پوہ مرے یا اخہ۔ اگہ اینو پوہ متو پگہ الّمی پوہ مریک اگہ نن اندا ڈول تینا بولی آ کاریم کرین۔

تینا بولی آ چکار کننگ نا اسے دا ہم گرج نا ایسری مریک کہ جہان نا پوسکنا اصطلاحات آتیکن تینا بولی اٹ لوز جوڑ کین۔ داسہ جہان ٹی ہرا بولی شون ہلننگ ءِ اوڑا ہمو بولی نا کارندہ غاک دے و نن کاریم کننگ ءُ۔ ہر سال پوسکنو پوسکنو اصطلاح جوڑ کننگ ءُ۔ دا گڑا نا پڑ آ ننا بولی بھاز نزور ءِ مطلب ننا بولی ٹی دائسکان دونو لائخ ءُ لسانیات چاہندار بتنو کہ پوسکنو اصطلاح جوڑ کیر یا کہ پین بولی تا ہلوکا لوز آتیکن تینا بولی اٹ لوز جوڑ کین۔ داڑکن براہوئی نا دانشور، نوشتونک و لسانیات نا چاہندار آتا اسے ٹولی اس جوڑ مرے. اندا ٹولی اٹ صلہ و سوج آتیٹی پوسکنو پوسکنو لوز جوڑ کیر۔ داڑان ننا بولی بے کچ شون ہلیک و ننا بروکا چین ایلو بولی تا جنجال اٹ تمنگ آن بچک۔

ننا بولی ٹی اسے پین نزوری اس دا ہم ارے کہ سائنس نا پارہ غا ننا بولی دائسکان شون ہلتنے۔ نئے سائنسی گڑاتا پنک اریر ناکہ سائنس نا علم زیات ننا بولی ٹی نوشتہ مسونے۔ داسنا خوانندہ غاک بائدے داڑا ہم کاریم کیر۔ پگہ نا دے تینا بروکا زنک ءِ تینا بولی ٹی خوانفنگ نا وار رسینگا گڑا اوڑے آسراتی مریک۔ دا گڑاک داسی آن نن تون خوندی مریر۔

داسہ ننا براہوئی بلوچی نا نوشتوک، شاعر، ادیب، دانشور و سیاسی راہشون و خوانندہ غاتا اندا ذمہ واری مریک کہ ہفتہ ٹی اسے احوال، جاچ، نوشتانک یا کہ افسانہ، شاعری، کسہ چاہے انت ئس مرے اسے نوشت اس نوشتہ کیر تینا بولی نا خونندہ غاتیکن سوگو کیر۔ اگہ ہفتہ ٹی متو تُو اٹ اسے نوشت اس الّمی تینا بولی ٹی کیر۔


دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔

پُوسکنا حوالک

تربت: اِرا دے ئی صباء دشتیاری لٹریری فیسٹول ایسر مس

بلوچ اسٹوڈنٹس ایکشن کمیٹی نا پارہ غان تربت ئٹ اڈ تروک اِرا دے ئی صباء دشتیاری لٹریری فیسٹول ایسر...