فرانز کافکا – درستی راستی اس – عتیق آسکوہ بلوچ

نوشت: عتیق آسکوہ بلوچ
فرانز کافکا (3 جولائی 1883 آن 3 جون 1924) چیکو سلواکیہ (پراگ) نا پِنی آ ادیب نا وڑ اٹ یات کننگک ہرانا پَک کننگ کن انداخہ گنج ءِ اونا کذیت ءِ کِرن اس (92 سال) گدرینگان گڈ ہم جرمنی ءِ دا بے کچ لائخ آ بندغ آ ناز ءِ. کافکا پراگ ٹی ودی مس و اونا تعلقداری چیک بولی تون ئس ولے او جرمن بولی ٹی خیال آتا درشانی ءِ کرے و انداٹی نوشتہ کریسہ کرے. کافکا ایڑ ایلم تیٹ تیوی آتیان بھلا ئس و پد والا ایڑ ہم شش سال چنک ئس عمر ئنا دا فرخ نا سوب آن ہم اودے اُرا ٹی اندنو مُد اس رسینگا ہرا اودے تنیائی دوست جوڑ کننگ اٹ اہم ءُ کڑد اس تخا، اندن اودے چنکی آن گوازی تا جاگہ غا تنیا مننگ دوست بس.
اول سر نا تعلیم پراگ نا جرمن اسکول آتیان دوئی کرے و دوارہ پراگ نا یونیورسٹی آن قانود نا سند ءِ دوئی کرے و منہ وخت عدالت ٹی بیدس زر آن پریکٹس آن گڈ اسہ بیمہ کمپنی سیتون اوار مس.
کافکا چنکا عمر آن نوشت نا بناء ءِ کرے. او تینا ادبی کاریم تے تینا سنگت آتیان ہم ڈھکوک تخاکہ و باقاعدہ شینک کننگ 1909 آن بناء مس واہم اودے ادبی پِن کٹنگ و تینا نوشت آتا شینک کننگ نا است خواہی تختویکہ.
1912 ٹی اونا اوڑدئی فرولین ایف بی تون مس و اڑتوماتیٹ جوزئی سیالی ہڈ ہلک و حال حوال نا بناء مس ہرا پنچ سال اسکان برجاء مننگ آن گڈ فرولین نا برام آ تینا ایسری آ سرمس.
1920 ٹی ملینا تون درستی راستی مس ہرا او دے تیٹ جرمن نوشت آتے چیک بولی ٹی مٹ کننگ ئس. ملینا برامی ءُ مسڑ اس ئس ولے اونا اُرائی زند آسودہ اَلو داڑا ارٹمیکو پارہ غا کافکا ہم جتائی نا دڑد ئنا گواچی ئس گڑا ارتوماک اسٹ ایلو کن ڈھکال آ ڈغار آ ہتم نا اولیکو پِر نا دروشم اٹ بس ولے جتائی دا وار ہم رند ءِ ہلیتو گڈ سر اٹ 1923 ٹی ڈورا ڈائیمنڈ ہرا بیست سال نا ورناؤ مسڑ اس و کافکا 40 سال نا اس ئس نا نیامنٹ پوسکنا سیالی ودی مس و کافکا اُرا والا تیان جتا زند ءِ گدریفنگ ءِ بناء کرے.
1916 ٹی ٹی کافکا دتر نا جھکّہ تون مون پہ مون مس ہرا ٹی بی (گور مرک) نا ناجوڑی نا اولیکو پڑو ئس. وخت گدرینگ تون اوار اوار اونا حالیت پین زیات ناجوڑ مریسہ کرے ہرا مرک آ ایسر مس. کافکا ‘دی میٹا مار فورسز’ نا پِن اٹ اسہ کسہ اس نوشتہ کرے، ہرا اونا ہمو آزموندہ غاتے درشان کیک ہرا اودے تینا ناجوڑی نا دے تیٹ مسوسر. اسہ بے وس ءُ بندغ ئسے نا وڑ اٹ بیرم تیا تموک اونا بَج تختہ مسوسس. ہراتم او کاٹم ءِ جِک کریسہ تینا پدام ہلوکہ پڈ و تینا نزور آ نَت تے اسہ چمشانک اس اُرا گڑا دا سوج ءِ کننگ آ بے وس مس کہ انت دا اسہ بندغ ئسے نا بدن ءِ اودے لگّا کہ دا ڈغار آ تینے گر کروکا اسہ بد بروکو پُو ئسے نا بدن ءِ، ہرا داسہ اسہ نن اس مُست اسکان اسہ بندغ اس ئس. کافکا نا پُٹ آتے جِک کروکا دا کسہ اونا تیوی غان پِنی آ کسہ ءِ، ہراٹی پاننگانے کہ اسہ بندغس اخس نازرک ءِ کہ نن اسیٹ اونا حیثیت مٹ مننگ کیک و او اسہ بے کارو بندغ اس جوڑ مننگ کیک.
اندن کافکا نا پِنی آ ادبی تخلیق ‘دی کاسل’ نا بھاز آ بولی تیٹ مٹ مسونے.
3 جون آ ہراتم اونا حالیت بد ئس و او چِک و تاڑ نا جہان اٹ ئس گڑا اونا سنگت کلوپسٹک اسہ سوب ئسے آن ہننگ کن بش مس تو کافکا پارے؛ “کنے یلہ کریسہ ہنپہ.”
سنگت ورندی تس؛ “ای نے یلہ کریسہ ہننگ افٹ.”
کافکا کڑبو توار ئسے تون پارے؛ “ولے ای نے یلہ کریسہ ہننگٹ.”
دن 3 جون 1924 آ دا گچینا ادیب بیرہ 41 سال نا عمر اس ننے آن ہمیش کن جتاء مس.
کافکا اندنو افسانہ نگار اس ئس ہرا نا نوشت آک تینا بھاز پاش وڑ اٹ بیانیہ وڑ و ڈول آن بیدس ہم مفہوم آتا بابت اسہ کرن ئسے ٹی مبہم گوندگار ولے بھاز زوت اوفتا معنویت آن پڑدہ ارفنگسہ مس و کافکا نا افسانوی جہان گواچنی جہان نا پوسکنا تعبیر اٹ کمک کریسہ کرے ولے او وخت آ دا سرپند مننگ بھاز سخت اس کہ کافکا پوسکنا ادب آ تیوی آتیان زیات اثر تخوکا بندغ آتا لڑ اٹ پنی مرو و “کافکائیت” اسہ اصطلاح سینا دروشم اٹ کافکا نا بنماسی حوالہ جوڑ مرو. اگہ کافکا نا وصیت نا رِد اٹ اونا نوشت آتے خاخر نا گواچی کننگوس گڑا اینو ادب دا میرات آن بے نصیب مسکہ ہرا کافکا تون گنڈوک ءِ.