بی ایس او کماش درپشان بلوچ نا دی بلوچستان پوسٹ تون گپ تران

الّمی خوانبو

بی ایس او کماش درپشان بلوچ نا دی بلوچستان پوسٹ تون گپ تران

19 اپریل 2023 آ بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن، تینا بیست و سئے میکو کونسل سیشن ءِ سرسہبی تون ہڈ ایتک، و کونسل سیشل نا ایسری آ پڑو کننگک کہ درپشان بلوچ بی ایس او آزات نا پوسکنا کماش و زروان بلوچ پوسکنا کار گشاد گچین مسونو۔

دا ہمو دیہاڑی چرجوئی نا بشخ ئسے ہرا فروری 2002 آ بی ایس او )محراب( کونسل سیشن ہڈ تننگ وختا مس، ہرانا بی ایس او نا سینئر وائس کماش ڈاکٹر اللہ نذر بلوچ تینا سنگت آتیتون اوار ‘بائیکاٹ’ کیک۔ ہرانا سوب او وخت ئنا بی ایس او نا چیئرمین نادر قدوس نا پاکستانی پارلیمانی جماعت آتیتون خڑکی، بی ایس او گواچن آن مون ہڑسنگ پارہ۔ ڈاکٹر اللہ نذر آزاتی، غیرپارلیمانی سیاست و بی ایس او نا آزات دروشم نا نظریہ تون جتا کونسل سیشن ہڈ تریسہ بی ایس او آزات نا بنداو ءِ تخک و گل نا اولیکو کماش گچین مریک۔

او وخت بی ایس او آزات و محراب آن بیدس بی ایس او نا پین اِرا کُڑدہ ساڑی مریرہ۔ بی ایس او )مینگل( ہرا بی این پی )مینگل( تون، و بی ایس او )استار( ہرا بی این پی (عوامی) تون خڑکی تخارہ۔ بی ایس او (استار) تینا کماش حمید شاہین نا سرکماشی ئٹ بی ایس او آزات تون اوڑدہ اوار مننگ نا پڑو کیک۔ ہراڑان گڈ بی ایس او آزات تینا پِن ءِ مٹ کریسہ بی ایس او (متحدہ) تخک۔ بی ایس او (متحدہ) نا کونسل سیشن پنجگور ئٹ ہڈ تننگک، ہراڑے کماش ڈاکٹر امداد بلوچ و کارگشاد سعید یوسف بلوچ گچین مریرہ۔

بی ایس او آزات نا اوڑدہ اواری آن گڈ اسیکہ وا بی ایس او نا ایلو کُڑدہ غاتیتون گپ تران بناء مریک و تیوہ غا کُڑدہ غاک اوڑدہ اواری کریہ “سنگل” بی ایس او آ امنائی کیرہ۔ ہرا بھاز چنکو وخت ئسے اسکان ساڑی مریک، اولیکو کونسل سیشن آن مُست واحد رحیم بلوچ جتا کُڑدہ بی ایس او پجار نا پِن آن ٹہیفک۔

2006 آ باقاعدہ کوئٹہ ئٹ بی ایس او نا کونسل سیشن ہڈ تننگک، ہراڑے بشیر زیب بلوچ کماش، سنگت ثناء بلوچ کمک کماش و گلزار بلوچ کارگشاد گچین مریرہ۔ کونسل سیشن نا وخت آ شرہ غا محی الدین بلوچ تینا جتا کُڑدہ ءِ ٹہیفک۔ داڑان گڈ سنگل بی ایس او تینا متکنا پِن بی ایس او آزات ءِ اسیکہ وا ارفک۔

سن 2008 آ بی ایس او آزات نا ایلو کونسل سیشن ئٹ بشیر زیب بلوچ ارٹمیکو وار گل نا کماش و زاہد بلوچ کارگشاد گچین مریرہ۔ دا گڈ نا سیشن کن بی ایس او آزات ءِ سخت حالیت آتا سوب چار سال ودار کروئی تمک۔ 2012 غا ہڈ تننگ کونسل سیشن ئٹ زاہد بلوچ کماش، کریمہ بلوچ’ کماش نا کمکار، و رضا جہانگیر کارگشاد گچین کننگرہ ولے بی ایس او آزات نا رِدئٹ 14 مارچ 2014 غا اوفتا کماش زاہد بلوچ ءِ ڈھکوک ادارہ غاتا کارندہ غاک دزگیر کریسہ بیگواہ کیرہ، ہرا دائسکان مون آ بننگ کتنے، داکان مُست گل نا کارگشاد جنرل رضا جہانگیر ءِ ہم تربت ئٹ فورسز اسہ چھاپہ ئسے نا وخت آ سُم کاری کریسہ کسفک۔

2015 غا بی ایس او نا بیست میکو کونسل سیشن ہڈ تننگک، ہراٹی چیئرپرسن کریمہ بلوچ و کارگشاد ثناء اللہ عرف عزت بلوچ گچین مریرہ۔ کریمہ بلوچ ءِ بی ایس او نا دیہاڑ ئٹ اولیکو زالبول راہشون مننگ نا داد دوئی ءِ۔

بی ایس او آزات تینا بیست و یک میکو کونسل سیشن 2018 ئٹ ہڈ ایتک، ہراڑے سہراب بلوچ گل نا کماش گچین مریک۔ دا لڑ ہمو سال اسکان برجا مس ہراتم 3 نومبر 2020 آ بی ایس او آزات دا پڑو کیک کہ “بی ایس او آزات نا بیست و دو میکو راجی کونسل سیشن بنام معلم آزاتی شہید صباء دشتیاری و بیاد درسگاں آزاتی خیربخش مری اینو کونسل سیشن نا مسٹمیکو دے سرسہبی تون ایسر مسونے۔ ہراٹی ابرم بلوچ بیدس مونتس کماش و مہر زاد بلوچ بیدس مونتس کارگشاد گچین مسونے۔”

درپشان بلوچ تینا رکھ ءِ مونا تخیسہ تینا گواچنی پِن ءِ احوالکاری تلہ غا پاش کپک۔ دی بلوچستان پوسٹ جتا ذرائع تیان برجاء کوشست آتیان گڈ احوال کریسہ نادرست ہند ئسے آ اوڑتون اوڑدہی کرے، و اوڑتون دا گپ و تران ءِ کرے ہرا خوانوک آتیکن مونا ہتنگسہ ءِ:

ٹی بی پی: نی تینا سیاسی زند ئنا بناء ہراتم کریس و دا وخت اسکان ہرا سیاسی شیفی بڑزی تیان گدرینگانس؟

بی ایس او کماش: غلامی تینے ٹی اسہ لعنت ئسے ولے ای سرپد مریوہ کہ ننا ساڑی زنک نا گچین بخت ءِ کہ ہرا اسہ اندنو کَرن ئسے ئٹ زند گدریفنگ ءِ ہراتم بلوچ کوزہ گیر نا برخلاف تینا ایسری جنگ ءِ کننگ ءِ۔ ہرا علاقہ غان کنا تعلقداری ءِ اوڑے کنا چُنکی آن انقلابی کاریمک مریسہ کرینو و نوک بروتی سن آن نن جشوک جوْن، لشکر کشی، کوزہ گیر نا بے دادی تے تینا خن تیٹ خنان، و دانا مونا بلوچ ورنا تا دا جوزہ ءِ خنان کہ ہراڑے اوفک تینا ساہ ءِ ندر کریسہ بلوچ اُلس ءِ دا باور کریفیر کہ نن اسہ راج ئسے نا رِدئٹ پنجابی کوزہ نا پلویڑ ئٹی اُن۔ دُن تو ای اسکول نا زمانہ آن سیاسی کاریم تا بشخ مسونٹ و علاقہ ئٹ جلسہ و جلوس، برانز و ایلو سیاسی و انقلابی کاریم تا سوب کنے غا کوزہ گیر و غلامی نا بنماسی فرخ پاش مسوسس۔

دا گمانی ہمو وخت ئس، ہراتم ای ہشتمیکو جماعت ءِ پاس کریسٹ و مسُتی خواننگ کن کراچی آ ہناسٹ۔ کراچی دنکہ بلوچ سیاست و ادب نا بنجا مسونے و اوڑے سیاسی کاریمک ساندہ برجاء مسونو گڑا کنا منہ درستی سنگت ہموڑے ئسر ہرافک بی ایس او آزات نا باسک ئسر۔ ای ہم کراچی سر مریسہ 2010 نا بنائی دے تیٹ بی ایس او آزات ئٹ باقاعدہ باسکی ہلکٹ و تینا سیاسی کاریم تا بناء کریٹ۔

باسکی آن گڈ ای اسیکہ بینٹی کمکی کاردار و دوارہ بینٹی کاردار نا رِدئٹ تینا کاریم تے ایسری تسوٹ و دوارہ کم و ود چار سال اسکان کراچی ہنکین ئٹ تینا سیاسی کاریم تے برجاء تخاٹ۔ دا چار سال کنا بنماسی سیاسی زند کن بھاز گچین ئسر، دنکہ دا دور بی ایس او آزات کن اسہ گل ئسے نا رِدئٹ بھاز سخت ئسر و گل و باسک آتے دا نیامٹ ہراڑے بھلا نسخان تیتون مون تروئی تما، ہموڑے گل تون سلوک باسک آتے بھاز آزموندہ غاک ہم دوئی مسر۔ دا نیامٹ گل خیالداری چم کریسہ سیل سسٹم ہڈ تس، اسہ سیاسی کیڈر ئسے نا رِدئٹ دا تیوہ غا وخت ئٹ تیوہ غا کاریم تیٹ بشخ ہلیسہ کریٹ و گل نا پارہ غان تننگوک تینا ذمہ واری تے ایسری تریسہ کریٹ۔ 2013 نا ایسری دے تیٹ، کراچی آن تینا علاقہ غا ہناٹ، علاقائی ہنکین تون تینا سیاسی کاریم تے برجاء تخاٹ، اسیکہ ہنکینی کارمستر کمکار و دوارہ زوت ہنکینی کارمستر گچین مسوٹ۔

2015 نا بنجائی کونسل سیشن اسکان جتا ہنکینی اوغدہ تیا مسوٹ و دوارہ بنجائی کمیٹی نا بسک گچین مسوٹ۔ دا نیامٹ جتا بنجائی اوغدہ تیا ذمہ واری تے ایسری تسوٹ و اسہ سیاسی جہدکار ئسے نا رِدئٹ تینا جہد ءِ برجاء تخاٹ و گل نا بیست و سئے میکو بنجائی کونسل سیشن ئٹ بنجائی کماش گچین مسوٹ۔

ٹی بی پی: بی ایس او آزات نا پوسکن گچین کماش نا رِدئٹ نی گل ءِ ہرا ڈول مستی دننگ خواسہ؟

بی ایس او کماش: دنکہ حالیت آک دانا موْکل تفسہ کہ گل ئنا کاریم نا ڈول و پروگرام ءِ احوالکاری تلہ غا شینک کننگہ، واہم داخس پاننگ کیوہ کہ نن اسہ گل ئسے نا رِدئٹ دا ہیت آ امنائی کرینن کہ ورنا تے ربیدگی سیاسی عمل آن کشیسہ انقلابی نظریات تون اوار اوفتے دا لائخ کین کہ او مونا ہنیسہ تحریک نا جتا بشخ آتے سوگوْ کننگ ئٹ تینا کڑد ایسری تننگ کیر۔ گل تون تفوک سیاسی باسک آک ذہنی ڈول ئٹ تیار مننگ تون اوار لائخی نا بنماس آ ہم تیار تیار مریر کہ او مُستی ہنیسہ تحریک نا جتا سنگر تیٹ روایتی سوچ نا بدل ئٹ علم و لائخی نا بنماس آ تینا کڑد ءِ ایسری تننگ کیر انتیکہ ساڑی حالیت آتیٹ طاغت و لائخی نا سرسہبی و با تننگ نا فیصلہ ءِ کیرہ۔ ننا کوشست مرو کہ گل نا برجاء جہد ئٹ ہچ ءُ ڈول اسیٹ کمبوتی بف و مدام حالیت آتا بدل مننگ تون گل نا پروگرام و پالیسی تیٹ الّمی بدلیک ہتنگ مریر۔

ٹی بی پی: مارچ 2013 آن بی ایس او آزات رکھ خلوک پِن کننگانے، دا سوب گل بے دادی تا گواچی ءِ۔ دننگا حالیت آتیٹ جمہوری دود آتے برجاء تخیسہ کونسل سیشن ہڈ تننگ ئٹ ہرا سختی تیتون مون توئی تما؟

بی ایس او کماش: ای سرپد مریوہ گل 2013 آخہ بلکن تینا بنماس آن ریاستی زوراکی و بے دادی تیتون مون تننگ ءِ۔ 2013 آ مُست گل نا راہشون وباسک آتا زوراکی ئٹ بیگواہی و اوفتا جشوک جونک خننگانو ولے اسہ ادارہ ئسے نا رِدئٹ نن سرپد مرینہ کہ حالیت آک امر کہ مریر ولے گلی کونسل سیشن جمہوری و سیاسی اخلاقیات نا بنماس آ ہر حالیت ئٹ ہڈ ایتنگ مرے انتیکہ دا کونسل سیشن ءِ کہ ہرا گل کن پوسکنو قیادت نا گچین کاری ءِ کیک، تحریک ءِ کیڈرز ایتک، پوسکنا کیڈرز کن کسر تے ملیک، مٹ مروک حالیت آتیتون پوسکنو پروگرام، سوچ و حکمت عملی ٹہیفک و تحریک نا چرجوئی ءِ برجاء تخک۔ کونسل سیشن کْونا الّمی و بنماسی پروگرام ئٹ اُرے مننگ و اونا ہڈ تننگ ئٹ نزوری نا نشان تننگ گل نا کاریم تے ہورکی تا گواچنی کننگ نا ڈوْل ءِ، اندا سوب کنا خیال ئٹ دادے ہر حالیت وخت آ ہڈ تننگہ، اندا جمہوریت نا زیبانی و گل و تحریک نا حق ئٹ گچین آ فیصلہ ءِ۔ ایلو اگہ ریاستی زوراکی نا ہیت ءِ گڑا تحریک ئٹ اوار ہچو جماعت و گل اسیکن حالیت آک ہچبر گچین مفرور و بی ایس او آزات کن تدوک بیست سال آن حالیت آک اندن ساڑی ءُ۔

ایلو اگہ زوت کونسل سیشن نا سختی تا ہیت کننگے گڑا دا ہروخت آنبار بھاز سخت، کبینی تیان گدرینگسہ گچین گلی حکمت عملی تا سوب آن سرسہب مسونے۔ گدرینکو مسہ چار کونسل سیشنز ہرافتا ای تینٹ باقاعدہ بشخ مسونٹ اگاں اوفتا ہیت کننگے گڑا ننا سنگت آک تینا زند و مرک نا سودا ءِ خلیسہ اوٹی اوار مسوسر۔ نہ بیرہ کونسل سیشن بلکن ننا کیڈرز آک ہڑدے ہر ساہت تحریکی و گلی کاریم تے ایسری تننگ وخت آ سختی تیان گدرینگسہ مریرہ۔ اسہ انقلابی کیڈر اس لس حالیت ئٹ ہم سختی سوری تیتون مون ایتک و دنو پروگرام ہڈ تننگ کن اودے ہرا حالیت آتیان گدرینگوئی تمک اونا گمان تحریک تون تفوک ہر بندغ جُوانی اٹ کننگ کیک واہم داخس پاننگ کیوہ کہ گچین گلی حکمت عملی و پالیسی تیان بیدس دا ہچبر مننگ کپک کہ دنو بھلو پروگرام ہڈ تننگ مرے۔

ٹی بی پی: بی ایس او پاش سیاست کننگ کیک نئے اودے پوسکنو باسک ارزانی ئٹ رسینگ کیک، دننگا حالیت آتیٹ مگہ بی ایس او آزات تون داخس بندغی تاغت ارے کہ او لائخ ءُ کیڈر ودی کریسہ پوسکنا لیڈرشپ نا ذمہ داری تے اوفتے ایتے؟

بی ایس او کماش: اگہ ہیت سرفیس سیاست نا ءِ تو ای جہان نا انقلابی دیہاڑ و آزاتی نا جہد ئٹی دننگا تحریک آتیان بے سما اُٹ، ہرافتے کوزہ گیر سرفیس سیاست و تینا آزات ریاست نا جوڑ کننگ کن جہد ئٹی آزاتی ئٹ سیاست کننگ نا موکل تسونے، برطانیہ کوْن آ پن ئنا بندغی و راجی حق آتا چیمپئن ریاست آک ہم تینا رہا آجوئی نا جہد ءِ سگیپسہ گڑا پاکستان کوْن آ زوراک و غیر فطری ریاست آک دا عمل ءِ امر سگنگ کیرہ، و برجاء حالیت ئٹی آجوئی خواہوکو ہچو گل اس سرفیس آ تولیسہ کاریم کننگ اف ولے تحریک ئٹی ترندی ہڑدے خننگ ئٹی بریک، دانا بنداوی سوب گلی ہاٹی نا سوگوی، ادارہ تا سوگوی، تحریک ءِ جتا دروشم ئٹ سوگوْ کننگ و تحریک ءِ ہمو پائداری تیٹ شاغنگ ہراکان گل و تحریک اسہ بندغ، ادارہ یا خاص و سلوکا سوچ ئنا پابند مفس بلکہ ہر ارٹمیکو گام آ گل جتا دروشم ئٹ کاریم کننگ مرے، ہراڑے جتا آئیڈیا و انقلابی خیال آک وجود تخر، دا وڑ اسہ بندغی طاغت آخہ بلکہ ہمو سوگو آ ادارتی سوچ سرسہبی تون ہمگرنچ کیک۔ کنا خیال ئٹ تحریک اسہ بندغی طاغت اس آخہ بلکہ انقلابی طاغت ئٹ سرسہب مریک۔

انتئے کہ سرفیس سیاست نا ہرا معنی تے نُم پاننگ اُرے نن اوڑا بریبر تمپنہ، ولے ورنا تا فکری و عملی سرگرمی تا حوالہ ئٹ گل ہر جاگہ غا و ہر وڑ آ ساڑی ءِ و تینا ذمہ واری تے پورو کننگ ءِ۔ گل اینو آن آخہ بلکہ 2012 آن تینا قیادت ءِ سرفیس آ پاش کننگ اف ولے دا یانزدہ سال ئنا جہد ئٹی نزوری و کمبوتی تیان بیدس ہچو گلی کاریم اس بِسٹ سلینگ نا گواچی متنے۔

داڑان بیدس اگہ باسکی نا ہیت ءِ تو داڑکن کنا خیال ئٹ سرفیس سیاست آن زیات گراؤنڈ آ نُما ساڑی مننگ و عمل کاریم ایتک، بی ایس او آزات اسہ گل ئسے نا وڑ تینا عمل و کڑد ئنا سوب آن ہر شعور تخوک بلوچ ورنا نا شعور نا بشخ اس جوڑ مسنے۔ دا وڑ گل باسکی ٹی ہچو ہڑاند اسیتون مون تننگ اف بلکہ ای یخین ئٹ پاوہ کہ ہر ارٹمیکو شعورتخوک بلوچ ورنا بی ایس او آزات تون تفوک مننگ خواہک۔

ایلو کنڈ آن اگہ کیڈرز ودی کننگ نا ہیت ءِ تو دا نا مثیل ءِ ای اندا زوت ئٹ مروکا کونسل سیشن آن ایتوہ ہراڑے کونسلر آک گچین کننگ نا وختا گل نا ہر زون آن کونسلر آتا اِرا مُسہ کھیپ تیار ئسر، و اندا وڑ بنجائی کمیٹی نا باسک آتا گچین مننگ نا ہم ئس، ہرادے ماریسہ 70 درسد قیادت نا ذمہ واری تے پوسکنا سنگت آتے تننگا، ہرانا مطلب ءِ کہ گل اندنو کیڈر ودی کننگ ءِ ہرا نہ بیرہ  لائخ ءُ بلکہ گل ءِ پین متحرک تخنگ نا گشاد تخرہ۔

ٹی بی پی: دا وخت بلوچستان ٹی کیہی بلوچ خوانندہ گل، ہرافتیٹ بی ایس او نا کم آن کم پنچ کُڑدہ ساڑی ءُ، بی ایس او آزات ایلو بلوچ خوانندہ گل آتیان امر جتا ءِ؟

بی ایس او کماش: ای سرپند مریوہ کہ بی ایس او اسٹ ءِ و او بی ایس او آزات نا دروشم ئٹ سوگوْ و متحرک و راجی و فکری بنداوی نظریہ نا رد ئٹ جہد کننگ ءِ، ایلو نُم ہرا کُڑدہ تا پاننگ اُرے دا اسہ نہ اسہ پارٹی ئسے نا ‘پاکٹ آرگنائزیشن’ یا شخصی و نمائشی کُڑدہ مننگ کیرہ، ولے اسہ گل ئسے نا وڑ اوفتا ہچو حیثیت و جاگہ اس اف، دانا بھلا مثیل دادے کہ تدوکا بیست سال آن چرجوئی ئٹ زوراکی، بھیم و کُشت و خون آن بیدس بی ایس او آزات اینو ہم بلوچستان نا غٹ آن سوگوْ آ سیاسی طاغت و ورنا تا آئیڈیل گل ءِ، و قوم و تحریک ءِ قیادت و کیڈر تننگ نا معاملہ ٹی گواچنی وجود تخک، و ایلو کنڈ آن نمائشی و پارٹی پاکٹ اسہ نظریہ و فکر ئسے آن بیدس بیرہ ہیت و پارٹی باسکی کن کاریم کننگ ءُ، ہرا بھازی آن بی ایس او نا پن ءِ کاریم کننگ کیرہ ولے دا نظریہ، فکر و فلسفہ و عمل تون ہچو تعلقداری تخپسہ ہرا بی ایس او نا ءِ، یعنی راجی و انقلابی فکر و نظریہ ہرا بی ایس او نا بنداو ءِ۔ اینو بی ایس او آزات ہر جاگہ و ہند آ تحریک آن ہلیس چاگڑدی رد و بدل آن علم و ادبی کاریم تے اسکان اسہ سوگوْ ءُ ادارہ ئسے نا دروشم ئٹ راج و ورنا تا نیام ئٹ وجود تخک، و نُم ہرا کُڑدہ تا ہیت ءِ کننگ اُرے دا سرفیس سیاست ئٹی مننگ آن بیدس اینو ہم دئے نظریاتی خوانندہ مُچ کننگ ئٹی بے سہب ءُ، ہراڑان پاش مریک کہ الس و ورناک دیرے گواچنی بی ایس او یعنی خوانندہ طاغت پُہہ مریرہ، و دافتا ودی مننگ اسہ فکر و فلسفہ ئسے نا بنداو آ اف بلکہ ہمو پن ئنا پارلیمانی پارٹی تا اُست خواہی ئٹ ءِ ہرافتا دوک تینٹ بلوچ تحریک و راج ءِ نسخان تننگ ئٹ اوار ءُ، تو دننگا کُڑدہ غاک تحریک، راج و بی ایس او نا نظریہ نا وارث امر مننگ کیرہ؟

 دا غٹ آن بیدس بی ایس او آزات نا کہی کیڈر آک شہید مسنو، کہی زندان تیٹ بندی ءُ، و کہیک اینو ہم تحریک و چاگڑد نا جتا پڑ تیا کاریم کننگ ءُ، نُم ہرا کُڑدہ تا ہیت ءِ کننگ اُرے او راج، تحریک و چاگڑد کن انت کرینو؟ کنا خیال ئٹی دا کُڑدہ غاک بی ایس او نا پن ءِ کاریم اٹ ہتیسہ اسہ بندغ یا ٹولی ئسے نا مفاد آتے پورو کننگ کیرہ ولے بی ایس او و راجی، فکری و انقلابی نظریہ تون دافتا ہچو تعلقداری اس اف، آن ولے کنا ذاتی خیال ٹی ننا منہ سنگت ہرا زمینی گواچنی تیان بے سما ءُ اوفتے اہمیت ایترہ، ولے گراؤنڈ آ ساڑی خوانندہ و ورنا تیکن دا کُڑدہ تا ہچو اہمیت اس اف، انتئے کہ او دا گواچن آن واخف ءُ۔ دننگا نشان تس و سواد ہرفوکا ٹولی تا بی ایس او آزات یعنی بی ایس او تون تول کننگ ذاتی وڑ ئٹ کم علمی یا نادانی پُہہ مریوہ۔

ٹی بی پی: ولے بی ایس او نا حوالہ ئٹ دنو ہچو لٹریچر ہم ساڑی اف کہ نن ہراڑان چَھپ انگا گڑا تا گمان کننگ کین؟

بی ایس او کماش: اگہ مزاحمتی ادب یا لٹریچر نا ہیت ءِ کین تو کنا خیال ئٹ بیرہ بی ایس او آزات ہی آخہ بلکہ تیوہ تحریک دا تلہ غا نزوری تا گواچی ءِ، ولے داڑا گلہ کننگ مفک، بلکن داڑا بھاز کاریم بکار ءِ۔ ننے اسہ ادارہ ئسے حیثیت ئٹ نزوری تا گمان ارے، و گل نا لٹریچر کمیٹی آ غٹ آن زیات پام تننگ اُن۔ سگار کمیٹی تدوکا اِرا سال آن لٹریچر ودی کننگ کن کوشست کننگ ءِ۔ دا بابت ئٹ گل بی ایس او نا بابت ئٹ اسہ مستند و جامع لٹریچر ئسے آ کاریم کننگ ءِ و اومیت کیک کہ زوت راج و ورنا تے بی ایس او نا بابت ئٹ اسہ تیوہ ئی دیہاڑ اس تننگو۔ منَہ ٹولی تینا سواد آتیکن بی ایس او نا پن ءِ کاریم اٹ ہتنگ کیرہ ولے ہرا نظریاتی لڑ بی ایس او نا ءِ او بی ایس او آزات نا دروشم ئٹ پاش ساڑی ءِ۔

ٹی بی پی: آجوئی نا خواست آن بیدس نُم تون پین انت پروگرام ارے ہرا خوانندہ تے تینا کنڈ آ پام ایتے؟

بی ایس او کماش: بی ایس او آزات تون کہی پروگرام آک ساڑی اریر  ہرا نا غٹ آن بھلا مثیل بلوچستان ئٹی سرداری سوچ ئنا ایسری ٹی بی ایس او آزات نا کڑد، زالبول تا بابت ئٹ ساڑی صنفی تفریقی سوچ ءِ تحریک و چاگڑد نا تہہ آن ایسر کننگ ٹی دو بروک سرسہبی و زالبول تے نہ بیرہ سیاسی محاذ آ ساڑی کننگ بلکن اوفتے دا راہشونی و موبری ہند اسکان سر کننگ و ہر پِڑ آ بلوچ زالبول تے سوگوْ و متحرک دروشم ئٹ تحریک و چاگڑد نا تہٹی مونا ہتنگ، بلوچ چاگڑد و خاص وڑ ئٹ خوانندہ تا نیام ئٹ نشہ نا ایسری ننا مون ئٹی ءِ ہرا نا دستار ءِ ای بی ایس او آزات نا کاٹم آ تخیوہ ہرانا کیڈر تا سوب آن تعلیمی ادارہ و بلوچ ورنا تیٹ اسہ سیم اسکان توننگ ئٹ سرسہبی رسینگانے، بلوچ ورنا تے ریاستی مشینری و کولونیل ایجوکیشن آن چھپ اسہ معیاری و علمی و سائنسی تعلیم ئسے نا کنڈ آ ہتنگ خاص وڑ ئٹ خوانندہ و ورنا تیٹ کتاب کلچر ءِ مونا ہتنگ، ہرا ای پُہہ مریوہ کہ بی ایس او آزات نا سرسہبی ءِ و انقلابی و نغدکاری لٹریچر ودی کننگ نا عمل دننگا پالیسی و پروگرام آک ءُ ہرافتا رد ئٹ بی ایس او آزات چاگڑد ٹی مثبت بدلی ہتنگ ٹی تینا اہم کڑد ءِ ایسری تسنے و اینو ہم جتا دروشم تیٹ کاریم تا لڑ برجاء ءِ۔

بلوچستان ٹی بندغی حق آتا لتاڑ و چاگڑد ٹی ایلو کالونیل و چاگڑدی گندئی تے پاش کننگ و اوفتا ایسری کن بی ایس او آزات تون ساندہ گچینو پروگرام مسنے و اینو ہم ارے ولے ای پُہہ مریوہ کہ آجوئی بنداوی ٹِک ءِ۔ اینو بلوچ چاگڑد ٹی ہرا ناجوڑیک اریر او غلامی نا سوب آن ءُ، اسہ ویلفئیر و آزات ءُ ریاست ئسے نا جوڑ کننگ ئٹ ہی نن ایلو ناجوڑی تیان گُٹ خلاصی کننگ کینہ۔ ایسکان بلوچ اسہ راج ئسے نا حیثیت ئٹ آجو ءُ ریاست ئسے نا خواجہ متنے دا چاگڑدی گندئیک اسہ نہ اسہ دروشم ئٹ ودی مریسہ کرور، اندا سوب آن دا المی ءِ کہ نن کُل اول دا بنداوی ویل ءِ ایسر کین، ہرانا سوب آن ایلو ناجوڑیک ودی مریرہ۔

نُمے اسہ کنڈ آن کینسر نا ناجوڑی ءِ تو ایلو کنڈ آن ملیریا یا ہڷ ئنا گواچی اُرے و نُم دا ناجوڑی تیان جوڑ مننگ خواہرے ولے اہم علاج کینسر نا ءِ انتئے کہ او کسفک، ہرا وخت کینسر نا علاج مس، نُم زندہ مریرے تو ایلو ناجوڑی تا علاج منکن ءِ انتئے کہ دا نسخان ایترہ ولے کینسر نا ڈول کسفپسہ۔

بی ایس او آزات دا سرپند مریک کہ بلوچ چاگڑد ٹی ساڑی غٹ ناجوڑی تا بنداو پاکستانی ناجائز کوزہ ءِ، دا پاکستانی ریاست ءِ ہرا بلوچ الس آ پن ئنا سردار مسلط کرینے، دا ریاست ءِ ہرا ڈیتھ اسکواڈ، ڈرگ ڈیلر، کوزہ مافیا، جاگیردار سانبھانے، ہرا بلوچ الس ئنا برخلاف زوراکی نا سیم آن ایپار مننگ ءُ۔ دا کوزہ گیر ریاست ءِ ہرا بلوچستان ءِ تعلیم، بولی و دود ربیدہ آن پد بٹینگ، دا کوزہ گیر ءِ ہرا اسہ سیکولر بلوچ چاگڑد ئسے مذہبی شدت پسندی نا کنڈ آ دننگ ءِ۔ دا کوزہ گیر نا سوب آن اینو ننا مڈی تا لُٹ و پُل برجاء ءِ، ننا مڈی تے لُٹنگ ءُ و دا نا بدل ٹی ننے جشوک جون و ہر ارٹمیکو اُراغان زوراکی نا بیگواہی تیان زہمی بندغ آک رسینگرہ۔ ایسکان کہ بلوچ سرزمین آن دا کوزہ گیریت ایسر متنے ایسکان کوزہ گیر بلوچ سرزمین آ ساڑی مرو، نن ہچ وڑ آ بلوچ راج ءِ اسہ سوگوْ و خوشحال راج اس جوڑ کننگ کپنہ اندا سوب آن دا المی ءِ کہ ننا تیوہ پام زوراکی نا کوزہ غا مرے و اونا برخلاف جہد کریسہ اودے ایسر کننگ مرے۔

ٹی بی پی: بی ایس او آزات ٹی اوڑدئی اسہ خوانندہ اسیکن تینا ساہ ءِ بھیم ٹی شاغنگ نا بریبر ءِ، دا حالیت ٹی کس دا گل ئٹ انتئے برے؟

بی ایس او کماش: اگہ ہیت زند و مرگ ئنا ءِ تو کنا خیال ئٹ ہر ارٹمیکو دے اسہ نہ اسہ ورنا اس زوراکی ئٹ بیگواہ، ریاستی زوراکی یا دروغ ئنا مونتس آتا گواچی مریسہ شہید مریک یا کوزہ گیر نا نفسیاتی جنگ ئنا سوب آن زند آن مایوس مریسہ مرگ ئنا گواچی مریک یا انفراسٹکچر نا بھس کاری نا سوب آن روڈ شکست آتیٹ کہیک، دا غٹ آن بیدس ہزار آ ورناک  بے مسخت و ذہنی حوالہ ئٹ شل مریسہ تینا ساہ تے ایسر کیرہ۔ کنا خیال آ بی ایس او آزات و راجی آزاتی تون تفوک ادارہ آک زند ءِ مسخت اس ایترہ یا اوفتے معنی ایترہ۔ اسہ غلام ئسے نا ڈول نُم زند ءِ ہمو وڑ تصور کننگ کپیرے ہمر کہ اسہ آزات چاگڑد ئسے ٹی مریک بلکہ او زند داڑے اسُل اف۔ نن اسہ بندغ ئسے نا حیثیت ئٹ ہرا سرسہبی تا خواہش تخنہ دا اسہ اندنو چاگڑد اسیٹ ننے دو برور ہرا آجو، خودمختار مرے ولے پاکستانی کوزہ ٹی  بلوچ کن بھس کاری نا کسر باز ارے، سرسہبی نا کسر بیرہ راجی جہد و آجوئی ءِ۔

اگہ بھگت سنگھ کون آ ورناک انگریز آتا غلامی ٹی اسہ نوکری ئسے سرسہبی سرپند مسُرہ تو اینو ہندوستان نا لکھ آ بندغ آتے دا زند دو بتوکہ، اندن اگہ فیدرل امریکی، لینن و ٹراٹسکی زار روس نا، جنرل گیاب کون آ بندغ آک امریکی غلامی ءِ قبول کریرہ تو اینو اوفتا بندغ آتے دا آجوئی دو بتوکہ، اندا مثیل جہان نا غٹ انقلابی تیکن ءِ، ہرا کوزہ گیر نا برخلاف جنگ کریسہ راج آتے دا ہند اسکان سر کریر۔ اگہ امریکی و یورپین راج آک برٹش نا غلامی ٹی تینکن سرسہبی پٹارہ تو اینو دا راج آک دا وڑ جوڑ متورہ۔ کنا خیال ئٹ ورناک بیرہ تحریک بلکہ دا غلامی ٹی داڑان زند پٹنگ کن دا جہد ئنا بشخ مریر۔ داڑان بیدس اسہ غلام ئسے نا زند ہر وخت خطرہ ٹی مریک، چائے اونا تعلقداری گل آن مرے یا مف، اینو ہر ارٹمیکو دے اسہ نہ اسہ خوانندہ سے ہرفیسہ بیگواہ کننگک، اوفتا پروفائلنگ مریک، اوفتیا بےدادی کننگک، حیات بلوچ  و احتشام کون آ خوانندہ آتے کسر تا زیہا سُم تا گواچی کننگک، ڈاکٹر مختار و شہزاد کون آ ورنا تے دروغ ئنا مونتس آتیٹ ٹک کریسہ خون کننگک۔ اوفتا تعلقداری بی ایس او آزات آن تو الو گُڑا اوفتے انتئے ٹک کننگا؟

 کنا خیال ئٹ ہچو بلوچ ورنا اس دا وخت آ ریاستی زوراکی تیان رکھوک اف اندا سوب آنورناک دا عمل و فکر ئنا بشخ مریر ہراڑان کوزہ گیر نا دا ڈغار آ ایسری ممکن مرے۔

ٹی بی پی: بی ایس او آزات آ ریاستی ادارہ تا پارہ غان دا دوبہ خلنگک کہ نم اسہ خوانندہ گل اس آخہ بلکن آجوئی دوست سلہہ بند گل آتا کمکار اُرے، دا دوبہ تیٹ اخس گواچنی ارے ؟

بی ایس او کماش: پاکستان نا نظر ئٹ ہر ارٹمیکو بلوچ ورنا آجوئی دوست سلہہ بند مزاحمت کار تا کمکار ءِ، اندا خاطران بلوچستان نا کنڈ کنڈ آن بندغ آتے ارفنگک، اوفتا اُرا تیا بمباری کننگک، اوفتے بے دادی نا گواچی کننگک۔ پاکستانی ادارہ غاک، بیرہ بی ایس او آزات آخہ بلکن ہر بلوچ ورنا اوفتا رویہ غان جُوان سرپندار ءِ، او ہر ارٹمیکو بلوچ ورنا ءِ مزاحمت کار تا کمکار تکرہ۔ اندن بی ایس او آزات آ دا دوبہ تے خلیسہ او تینا بندغ تا مونا بلوچ ورنا تا برخلاف برجاء بے دادی و تاغت نا کاریم ئٹ ہتنگ ءِ سوب تننگ نا کوشست کیک۔

بی ایس او آزات نا ورناک فکری و نظریاتی دروشم ئٹ بلوچ آجوئی نا نظریہ غا سلوک ءُ، البتہ ننا وڑ و ڈول بے دادی آ تالان اف بلکن نن بلوچ ورنا تے علمی و فکری، سیاسی و نظریاتی دروشم ئٹ پاکستانی کوزہ گیری نا برخلاف چاہنداری ایتنہ، اوفتا تربیت ءِ کینہ۔ دا وخت اسکان بی ایس او آزات نا کماش تیان ہلیس باسک آتے اسکان کیہی سنگت آتے کوزہ گیر دزگیر کننگ آن گڈ شہید کرینے ولے ہراتم اوفتے ارفنگانے گڑا اوفتیان قلم و کتاب آتیان بیدس پین ہچ اس خننگتنے۔ اگہ او آجوئی دوست سلہہ بند جہدکار تا کمکار مسرہ گڑا گل ئنا کماش ءِ دن اُورک دو دزگیر کریسہ زوراکی ئٹ بیگواہ کننگتوکہ۔ آجوئی نا فکر و فلسفہ غا باور کروک آ ہر بلوچ دژمن نا نظر ئٹ سلہہ بند مزاحمت کار ءِ اندا خاطران او دا پروپگنڈہ ءِ کریسہ کیک، البتہ گل تینا وڑ و ڈول تا پاش درشانی ءِ کیک کہ بی ایس او آزات سیاسی، علمی و نظریاتی بنداو آ تحریک ءِ سوگوْ و تالان کننگ نا جہد ئٹ اختہ ءِ۔

ٹی بی پی: پوسکن گچین مروک کماش نا دروشم ئٹ نی ہرا ویل آتے مون تننگ اُس؟

بی ایس او کماش: یخین ئٹ دا وخت نن گل ئنا دروشم ئٹ بھاز سخت حالیت آتے مون تننگ اُن، ہراڑے اسہ پارہ غان دژمن راجی جہدکار تا برخلاف کریک ڈاؤن ءِ برجاء تخانے و بلوچستان ئٹ سیاسی جہد آ رکھ خلکونے، ہموڑے ایلو پارہ غان ریاست جتاء ڈول تیٹ بلوچ ورنا تے برین واش کننگ نا کوشست آتیٹ اختہ ءِ۔ ریاست اسہ پارہ غان تاغت ءِ کاریم ئٹ ہتیسہ ورنا تے راجی تحریک و جہد آن خُلیفنگ خواہک ایلو پارہ غان تینا سافٹ پاور پالیسی نا ردئٹ بلوچ ورنا تے کرپٹ سسٹم نا تہٹی ہتنگ و اوفتے کرپٹ کننگ نا کوشست آتے برجاء تخانے۔ کیڈٹ کالج و برجاء دے تیٹ پرائیوٹ سینٹر تا دروشم ئٹ خوانندہ تے ذہنی دروشم ئٹ کُنٹ کننگ نا کوشست آک مننگ ءُ و دا ٹی منہ ہندی تالی چٹ و بیرہ پِن ئنا خوانندہ ءُ بندغ ہم اوار ءُ۔ اندن اسہ پارہ غان مسیت نا دود ءِ ہم تالان کننگانے تانکہ بلوچ خوانندہ تیٹ سوچ، فکر و تخلیق کننگ نا لائخیک تیوہ وڑ ئٹ کُنٹ مریر۔

اینو جتاء این جی اوز آک ہم دا ردئٹ ریاست نا پاننگ آ کاریم کننگ ءُ اندا وڑ تیوہ بلوچستان ئٹ رد انقلابی تاغت آک ہرا جتاء پِن و نظریہ نا دروشم ئٹ الس نا مونا تینے انقلابی کننگ نا کوشست کننگ ءُ ولے گواچن ئٹ او راجی تحریک و جہد ئنا برخلاف پروپگنڈہ کننگ ءُ و دافک اسہ نہ اسہ وڑ اسیٹ ورنا و تحریک کن نسخانی ءُ۔ دا غٹ آتے مون تننگ و بلوچ ورنا تے راجی آجوئی نا عظیم فکر و فلسفہ غا روان کننگ یخین ئٹ سخت و تکلیف تروک سفر ئسے ولے بی ایس او نا باسک آتیا کنے سوگوْ یخین ءِ کہ او دا غٹ سخت حالیت آتیتون جیرت ئٹ مون تریسہ اوفتے شکست نا گواچی کرور۔

ٹی بی پی: انت سوب ئسے کہ نم کونسل سیشن ہڈ ایترے و گچین کاری نا دے ہم تخیرے ولے تدوکا پنچ کونسل سیشن ئٹ نما گل ئنا غٹ اوغدہ دار آک بیدس مونتس آن گچین مریسہ بریرہ؟

بی ایس او کماش: دن اف کہ گل ئنا غٹ اوغدہ دار آک بیدس مونتس آن گچین مریسہ بریرہ البتہ گل ئنا پالیسی تا رد ئٹ بیرہ اِرا اوغدہ دار نا پِنک چاگڑدی احوالکاری تلہ غا ہتنگرہ اندن سینٹرل کمیٹی تون اوار ایلو کابینہ اوغدہ دار تا پِنک چاگڑدی احوالکاری تلہ غا ہتنگپسہ بلکن اندا نا سوب دا گمان کننگک کہ تنظیمی کونسل سیشن ئٹ گچین کاری نا رجحان اف۔ بیست و سئے میکو کونسل سیشن ئٹ سینٹرل کمیٹی نا غٹ باسک آک گچین کاری نا وسیلہ ئٹ گچین مسونو، اندا وڑ ای سرپد مریوہ کہ دا سیاسی سوچ ئنا بھلنی ءِ کہ ساڑی تنظیمی سنگت آک اسٹ ایلو نا اہمیت ءِ پہہ مریسہ اوغدہ کن بیدس اسہ سوب ئسے آن دودینگ نا جاگہ غا اسٹ ایلو ءِ منیرہ، البتہ داڑان بیدس ہم غٹ سنگت آتے دا اختیار تیوہ وڑ ئٹ تننگک کہ او راہبند ئٹ تروک وڑ و ڈول نا ردئٹ گچین کاری فیس ءِ مُچ کریسہ ہر اوغدہ کن تینا فارم ءِ جمع کننگ کیرہ۔ دا بابت کس آ ہچ ءُ رکھ اس خلوک اف۔

ٹی بی پی: برجاء جہانی و علاقائی سیاست نا نظر ئٹ، اسہ سوگوْ ءُ بدلی اس ہتنگ کن نی بی ایس او آزات نا انت مننگ کروک کڑد اس تکیسہ؟

بی ایس او کماش: بی ایس او اسہ خوانندہ گل ئسے نا دروشم ئٹ دا بدلی تا بابت بلوچ ورنا تا علمی و فکری تربیت آ تیوہ غاتیان زیات پام تننگ نا کوشست کرو۔ دا بابت گل اندا جہد کننگ ءِ کہ جہانی سیاست ئٹ بدل مروک شیفی بڑزی تا بابت زیات آن زیات لٹریچر ودی کننگے و ورنا و تحریک تون تفوک سیاسی جہدکار تیکن دا بابت اسہ شابیت لٹریچر اس ودی کننگ تون اوار پوسکن ودی مروک معاملہ تا بابت زیات آن زیات چاہنداری ودی کننگے تانکہ تحریک تون تفوک سیاسی جہدکار آک داڑان سواد ارفنگ کیر۔ تحریکی اسکول نا دروشم ئٹ، نن دا مائنڈ سیٹ ءِ ودی کننگ خوائنہ کہ ہرا دا حالیت آتیان زہمی مریسہ تینا بروک وخت ئنا فیصلہ ءِ کننگ نا نہ بیرہ سوچ خلیر بلکن سیاست نا دا شیفی بڑزی تا چاہنداری تخیسہ مننگ کروک بدلی تیان مالو تحریک و جہد ئنا بابت اسہ لائحہ عمل اس ٹہیفنگ کیر۔

تحریک تون تفوک سیاسی جہدکار تیا خاص وڑ ئٹ دا بھلا ذمہ واری مریک کہ او دا معاملہ تے کڑمبی ئٹ خوانر انتئے کہ علاقائی و جہانی سیاست ئٹ ودی مروک آ اسہ بدلی ہم وڑ نہ وڑ اسیٹ بلوچ راجی تحریک آ ہم زہم شاغک، انتئے کہ برجاء ورلڈ آرڈر ئٹ جہان تیوہ وڑ ئٹ کیپیٹلزائزیشن ئٹی ءِ و کیپیٹلسٹ جہان ئٹ ودی مروک چنکا ویل تینا زہم تے تیوہ جہان آ شاغک۔ دن انگا وخت ئٹ دا بھاز الّمی ءِ کہ نن تحریک ئسے نا دروشم ئٹ دا بدل مروک حالیت آتا بابت جوان علم تخن و بدل مروک حالیت آتیٹ تحریکی گرج آتے نظر ئٹ تخیسہ ہر مننگ کروک بدلی نا دروشم ئٹ بولڈ فیصلہ سازی کین تانکہ نن جہانی تلہ غا بدل مروک سیاسی حالیت آتیان سواد ارفنگ کین و ہر نسخان آن رکھوک مرین۔

ٹی بی پی: بی ایس او آزات نا کماش گچین مننگ آن گڈ نی داسا مون پہ مون ریاست نا ہاہی ویلیو ٹک جوڑ مسنس، مگہ نی دا بھیم اکن بیدار اس؟ و مگہ اسہ خوانندہ سے دا بھیم ءِ ارفوئی ءِ؟

بی ایس او کماش: انقلابی جہد نا تینا خواست و گرج مریرہ، کنا گمان ئٹ ہرا سنگت آک اینو دا جہد نا سفر ئٹ روان ءُ، اوفتے دا ایسری نا جوان وڑ ئٹ سماء ءِ و اسہ جہد کار ئسے نا دروشم ئٹ ای شعوری وڑ ئٹ تینا اینو و پگہ نا فیصلہ ءِ کرینٹ، و اندا سوب آن دا بھیم تیان آزار مننگ کن بیدار اٹ۔ بی ایس او آزات ئٹ مریسہ دا ہشت سال ئٹ بھاز سخت ءُ وخت خنانن و شعوری و فکری بنداو آتیا دا فلسفہ تا باور تخیوہ کہ دا جہد ئٹ گواچن آ زند تخوک ءِ اسہ خوانندہ سے نا ڈول ئٹ ننا سیاسی سرکل ءِ تیوہ وڑ ئٹ کوزہ گیر فوجی چھاونی ٹی بدل کرینے۔ ننا خن تا مونا ننا سنگت و لس ورنا تے ہڑدے نا بنداو آ ارفیسہ اوفتے نسخان رسیفنگک، اندا سوب آن ای ہم ذہنی وڑ ئٹ بیدار اٹ کہ خیالداری آن بیدس ہم نن ارفنگ مرینہ نن ہم پوسٹر جوڑ مننگ کینہ ننا ہم جشوک جون تے ننا سنگت آتے رسیفنگ کیرہ ولے انقلابی جہد نا خواست آک اندادو و نن دافتے کن تیوہ بیدار ان۔

ارٹمیکو ہیت دادے کہ اسہ خوانندہ سے دا خلیس ءِ ارفوئی ءِ یا آخہ کنا خڑک آ نن آجو چاگڑد یا آجو آ ریاست آتا خوانندہ افن بلکن پنجابی کوزہ گیر نا کیرغ آ، تینا راجی پجار آن پدماندہ، تینا دریاب و مڈی تیان پدماندہ و آجوئی آن پدماندہ اسہ غلام ءُ ڈیہہ ئسے آن تعلقداری تخینہ اندا سوب آن اسہ غلام ئسے نا زند ئنا ہچو نہاد اس اف۔ بلوچ ورناک بلوچستان نا ڈغاری خواست و گواچنی تیان چاہنداری تخیسہ تینا اینو و پگہ نا فیصلہ ءِ کیر و ای شعوری وڑ ئٹ دا خلیس ءِ جائز سرپد مریوہ انتئے کہ غلام نا زند ہر حالیت ئٹ بھیم ئٹ مریک۔ اصل سرپند مننگ نا ہیت دادے کہ کوزہ گیر نا مونا ہر بلوچ ورنا اسہ بھیم ئسے و او ہر بلوچ ورنا ءِ تینا دژمن گمان کیک۔

ٹی بی پی: اسہ کامریڈ، سنگت اس ہرادے نی تینا آئیڈیل گمان کیسہ و انتئے؟

بی ایس او کماش: جہد ءِ آجوئی نا پند ئٹ شہید مروکا و زندان تیٹی بند تیوہ سنگت آک کنا آئیڈیل ءُ، کنتون اوفتا صفت کن ہچو لوز ذس اف ہرافک تینا کل گڑاتے دا ڈغار نا آجوئی کن گوری کریر، اندن اگہ ہیت اندنو کڑد ئسے نا مرے ہراد راجی جنز ئٹ کنے کل آن گیشتر زہمی کرینے گڑا اود کمبر چاکر ءِ۔کمبر چاکر تینے ٹی تینٹ اسہ انقلاب اس ئس، و انقلاب نا کل اصول آتیا دڑنگاکہ۔ اگہ کس کنے آن اسہ ہندنو جہد کار ئسے نا سوج کے ہرا انقلاب نا تیوہ خواست آتیا دڑنگے گڑا ای ہموڑے بیدس سوچنگ آن کمبر چاکر نا پن ءِ تخنگ کیوہ۔ اگہ کنے آن کس اس تیوہ انقلاب نا معنہ ءِ سوج کے، گڑا دا بلا سوج ئنا گوانڈ و شابیت آ ورندی بیرہ و بیرہ کمبر چاکر نا پن ءِ۔

کنا خڑک آ کمبر ساڑی آ جہد نا ہمو انقلاب ءِ ہراد ہزار آ ورنا تے دا بھلا عمل و مسخت کن بیدار کرے۔ اونا کمنٹمنٹ، ندری نا جوزہ و کڑدار بھاز آ سوج آتا ورندی و بھاز آ کنفیوژن آتا ایسری ءِ۔ کمبر تینے ٹی تینٹ اسہ جنز ئسے ہراد دژمن آ ہڑدے ترند ءُ دک خلنگ ءِ۔ ریاست نا ہچو ہٹکل و سلہہ اس کمبر آ کاریم کتوکہ۔ انتئے کہ اود گواچنی انقلابی نا ٹِک اس ئس۔ کنا خڑک آ کمبر نا زو ہننگ بیرہ بی ایس او آزات آخہ بلکن جنز اکن ہم بھلو نسخان ئسے۔

ساڑی آ وخت ئٹ انقلابی ورناک کمبر چاکر ءِ خوانر اونا کڑد و عمل آ چاہنداری دوئی کیر، انتئے کہ کمبر غلامی آن خلاسی نا حل ءِ و کمبر زند ئنا معنہ ءِ۔ کمبر چاکر نا وڑ انگا ورناک آجوئی نا جہد ئنا خواست آکو۔ مدان، نزور و خُلوک آ ورناک غلام آ راج آتا تہٹی ناجوڑ آ بندغ آتا وڑ ءُ ہرافتا زند و مرگ کس اکن معنہ تخپک، بلکن دا آجوئی نا سفر آ روان کمبر چاکر نا وڑو ورنا ءُ ہرا نہ بیرہ غلام راج آتے اسہ مزل ئسے اسکان سر کننگ نا جوزہ تخیرہ بلکن تینا لیکہ و فکر کن ہچو وڑ ئسے نا قربانی ئسے آن پدی مفسہ۔

ٹی بی پی: اگہ نے ہمو بلوچ ورنا تے اسہ کلہو اس تروئی مرے ہرا بی ایس او آزات نا بشخ افس، گڑا نی انت پاروس؟

بی ایس او کماش: بلوچ ورنا تے اندا پاروٹ کہ تینا تاغت و حیثیت نا ادراک تخبو و ساڑی آ وخت ئٹ تینا زی آ مروکا تادی و زوراکی تیتون اوار اوار ہمو کل ناجوڑی تا جاچ ءِ ہلبو کہ مڈی آن سیر اسہ ڈغار اس داخس بھلو تہذیب و دود و ربیدہ اس مننگ آن گڈ انتئے اینو داڑے اسہ بلوچ ماہگیر اس تینا دریاب آ ہننگ کپک؟ انتئے اینو بلوچ پوریاگر تینا ڈیہہ آ پیشن نا بندغ تا دو آن ہڑدے ئی بنداو آ بے شرفی تے مون ایتک؟ انتئے اینو خواننگ کن اوفتون جوانو معیار تعیلم اس اف؟ انتئے اینو اوفتا ہیڑک ارفنگرہ؟ انتئے بلوچ اینو اسہ ہند ئسے آ ہم جارات ئٹ زند تدیفنگ کپک؟ دانا سوب غلامی ءِ و دا غلامی آن خلاسی نا اسٹ انگا ایسری اسہ آجو بلوچ ریاست ئسے تون تفوک ءِ، دا ڈغار بیرہ سیاسی جہدکار و سرمچار آتا اف بلکن داڑا ہر بلوچ نا حق ءِ و دانا حق ءِ تننگ ہر بلوچ آ فرض ءِ۔ نی نیوٹرل مریسہ یا جہد آن مُر مریسہ وڑ نا وڑ ئسے ٹی ریاست نا کمکار مریسہ انتئے کہ اسہ جنگی ءُ ڈغار ئسے ٹی کس نیوٹرل مننگ کپک۔ ننے راجی مستین نا سوچیسہ دا فیصلہ ءِ کروئی تمو کہ نن تینا بروکا پدریچ اکن انت مستین اس الینگ خوائنہ؟

پُوسکنا حوالک

تربت: اِرا دے ئی صباء دشتیاری لٹریری فیسٹول ایسر مس

بلوچ اسٹوڈنٹس ایکشن کمیٹی نا پارہ غان تربت ئٹ اڈ تروک اِرا دے ئی صباء دشتیاری لٹریری فیسٹول ایسر...