کفایت کرار نا بالاد
نوشت: غنی بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
بلوچستان دا سوب آن خوش قسمت ء ِکہ پد تمننگ،غریبی،اسی جنگی ءُ علاقہ سے آن ابید ام اونا فرزند آک کتاب خواننگ آن خڑک ء ُ۔ مدامی بلوچستان نا اولیاد آک کتاب کن ملاس مسونو، ولے 2000ء آن پد دا ملاسی ورنا تیٹی زیات مس۔ورناک خواننگ تون اوار قومی سیاست،قومی جہد ٹی مونی بسر۔
بلوچستان نا ورنا بھاز آ گڑاتے خنک،بنک،محسوس کیک،او جشوک آلاش تے خنک، تینا وڑنا ورناتے بیگواہ مننگ آ خنک،لمہ،ایڑ،ایلم تا برانز آتیٹی کوکار کننگ، خسکنگ آتے ام بنک،لٹ و پل،دُزی،کہسفنگ،سائل و وساحل کن اوغنگ،ولدا اندا وسائل و ساحل آتا تینا نیلام مننگ،ہر دے بھاز آ گڑا ک ورنا تا زہن ٹی بریرہ کارہ۔ بھاز آک دافتے بے خیال کیرہ۔بھاز آک دا سوچ خلیرہ کہ انت مرے،انت مف،او مدامی انداہی سوچ و فکر اٹی مریرہ۔
دا غٹ گڑا آ تیان ابید اولیکو دے آن بلوچستان نا شاعر آتا شاعری بلوچ،بلوچستان و بلوچ چاگرد نادارہ ایرہ ٹی ءِ۔ او تینا شاعری تیٹی زلم،زوراکی،بے دادی تا زیہا شعر پارسٹ کرینو۔اسے وختس امو ام اس کہ ارا وخت آ سڑدار آک انگریز نا بھگی چکار گڑا امو شاعر تینا شاعری نا ردٹ سردار آتے پٹ و لعنت کرے۔
اندن میر علی دوست نا بہادری،دلیری نا قصہ غاک ام ننے قیصر خان فقیرزئی نا شاعری آن د و بریرہ۔ ولے اینو نا حالیت آک بلوچستان نا بلوچ ورنا تا شاعری نا سرحال ام بدل کرے بلکن اوفتا شاعری تے آن اسے جوش و جوزہ ئس ام ودی مریک۔
منظور بلوچ تینا اسے انٹرویو سیٹی پائک کہ ”براہوئی شاعری ٹی بھلو حد اسکان ننے کاریم نظر بریک اگہ نن اُرن ہرا کہ ننا فوک شاعری ء ِاونا بشخ و اہمیت دائسکان ارے۔اگہ ای ”نورا نورا حمزہ نا مارے،خلکونے دشمن تا چارے“ دادے چاوہ تو گڑا امو فوک شاعری نا سوب آن چاوہ تا۔نثر نگارئس کنے دانا پارہ ٹی پاتنے۔ اگہ نواب نوروز ءِ چاوہ ام شاعری نا ردٹ، اگہ شہید میر علی دوست ءِ چاوہ ام شاعری نا ردٹ چاوہ تا۔
او مُستی پائک کہ امو بندغ آک ارافتون ڈگری اف یا نن اوفتے بے خوانندہ،جاہل سرپد مرینہ او تینا کاریم ءِ کننگ ء ُ۔ اینو ام مش تیٹی،میدان آتیٹی ننے دنو شاعر بھاز دو بریک ارا تینا ہیرو تے،اوفتا بہادری نا واقعات آتا زیہا شعر پاننگو۔امو بندغ آک ہرا لٹ و پل کروک آتون اوار ء ُ، تینا چاگردنا خلاف ہننگو یا امو کہ ایجنٹ نا کڑد ار ادا کننگو دا فک اوتے ام پاش کیرہ۔ننا فوک شاعری ارادے کس انتکہ پن ایتے یا عوامی شاعری یا اینو نا ارا نوجوان شاعری کننگے او 2000 آن پد بھاز بدل مسونے۔مست ارا شاعری مننگ اس او عامیانہ اس،رومانوی شاعری اس،ولے اینو نا براہوئی شاعری ای خنیوہ بھاز حد اسکان بدل مسونے،اونا موضوع بدل مسونے۔“
2000آن پد بلوچستان بدل مس،شاعری آن الیس کالم نگاری،افسانہ نگاری ام بدل مس،دافتیٹی زیات تر ورناک ء ُ۔ ارا اینو ام امو تسلسل ٹی انسٹ ءُ۔
انداوخت ٹی اسے پن اس کفایت کرار نا ام بریک اگہ نن دا پان کہ کفایت کرار شاعری نا رنگ ء بدل کرے اسے پوسکنو رنگ ئس تستہ گڑا شاید ایرد مفروٹ۔اونا شاعری خوانسٹ نن دا خیال کننگ کینہ کہ اونا سوچ،اونا وژن، اونا اپروچ انت اس۔ اونا شاعری ٹی ہر جگہ وطن تون مہر و مابت ننے خننگ بریک۔دنکہ او تینا اسے شعر سیٹی بلوچ قوم ء مہر و مابت،یکجہی و سیوتی نا سبخ تننگے،
”عمر و پھلین حمید جان توار انت اتحاد
دژمن ء پہ ڈنگ جنوکین سیاہ مار انت اتحاد
گوش بدار کمین ادا تو سار کن ورنا بلوچ
تئی بدین حالانی مرچی گوانک و جار انت اتحاد
تو بزان جندا وتی دژمن وتی دوست آوتی
کہ ترا ہر گام آ نون پکار انت اتحاد“
دا ٹی ہچو شک اس اف کہ کفایت کرار اسے ادیب و شاعر سیتون اوار اوار اسے سیاسی کارکن نا حیثیت ٹی سیاسی استاداس ام ئس۔اندا سوب آن اونا شاعری ٹی سیاست نا پہلو ام ارے دنکہ او تینا اسے شعر سیٹی دا وڑ پائک:
”کاروان رادگ انت حق راہ سرا
جذبہ و جوش گون
رژن گون،ہوش گون
تو بدار ء ستر
راھدگیں کاروان،گژنگین ساربان
گوستگ وس آ چہ تئی
نون ترا گار کنت
گون تو دارگ نہ بی
گون تو دارگ نہ بی“
کفایت کرار نا مدامی دا کوشست مسونے کہ تینا سیاست و شاعری نا ردٹ تینا چاگرد ءِ سداریفیو،اندا سوب آن او بلوچستان نیشنل پارٹی ٹی تینا کردار ءِ مونا اتسٹ ادب نا پڑا راسکوہ ادبی دیوان نا بنیات تخا۔ولے کفایت کرار نا شاعری ”بالاد ء نن اونا روح اونا فکر پاننگ کینہ اونا براہوئی شاعری ٹی جاگہ جاگہ ننے بالاد نا ذکر،بالاد نا خیال،بالاد نا پن نظر بریک۔
بالاد نا حوالہ ٹی اونا اسے شعر ئس دا وڑ ٹی ءِ:
”کنا دوستی نا نم تون سنگتی نا شڑط دادے کنے پابو کنا بالاد ے پاپیرے
گنوکا است ہم ہر دم نمے آدو تفک دا اونا فریاد کنے پابو کنا بالاد ے پاپیرے
ہمے دے آ کنا مرکے ہرادے آ کہ ہیتس بس کنا بڑزنگا بالاد آ
اگر کنے زندہ خوارے کنا دا زندگی نا بیخ و بنیات کنے پابو کنا بالاد ے پاپیرے
نمے ای ساف پاوہ بس ہمے دے آن کہ نم بالادے پاریرے پداکنیان گلہ اف
کرار اَٹ وار پاریسوٹ کنا دا گپ نمے یادے کنے پابو کنا بالاد ے پاپیرے“
کفایت کرار و بالاد نا حوالہ ٹی غمخوار حیات دُن نوشتہ کیک”بالاد کفایت کرار نابراہوئی مجموعہ کلام ء۔”بالادے“ بلاشبہ نن کفایت نا روح پاننگ کینہ،بالادے کفایت نا اُست،کفایت نا تہہ نا مہر وانگا جوزہ پاننگ کینہ۔ کفایت نا وجود، کفایت نا گیشتر شاعری ہندا ”بالاد نا دارہ ایرہ غان طواف کیک۔او بالاد عشق نا دارہ ایرہ غان طواف کیک۔“
دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔